Günümüzde hemen herkes yaşlanmayı yavaşlatmanın, tersine çevirmenin ve hatta durdurmanın peşinde. Ancak sonsuza kadar yaşamak ve hatta ölümsüzlüğü elde etmek fikri, kimi durumlarda sizi ölüme daha da yaklaştırabilir. Bunun antik savaşçılar, toprak askerle olarak tanıdığımız Terracotta Ordusu ile ne ilgisi var derseniz kısaca açıklayalım.
1974’te dünyadaki en önemli arkeolojik keşif, Çin’in Xi’an kentinde 8000’den fazla yaşam toprak savaşçının ortaya çıkarılmasıyla gerçekleşti. Günümüzde bu antik savaşçıları Terracotta ordusu olarak tanıyoruz. MÖ 210 tarihinde yapılmış olan heykeller, 1974’te bir grup çiftçi tarafından bulundu. Köylüler buldukları toprak askerleri gördüklerinde şaşkınlıktan donakaldılar. Ancak asıl sürpriz, bölgede arkeolojik araştırmaların başlamasıyla yaşandı.
Qin Shi Huang, Qin Hanedanlığının ilk imparatoruydu. 18 yaşında selefinin yerini aldı, 21 yaşında kraliyet otoritesini üstlendi. Çin Şi Huang, M.Ö. 221’de Çin’i birleştiren imparator olarak bilinmeye başlanacaktı. Tarihi kayıtlara göre, bir milyon profesyonel askerden oluşan bir ordu kurdurdu. İmparator, bütün topraklarda yazıyı, parayı, ağırlık ve ölçü birimlerini standart hale getirmiş, kanallar ve yollar yaptırmıştı. Kuzey sınırlarını akınlardan korumak için Çin Seddi’nin inşasını da o başlatmıştı. Terracotta Ordusu’nun inşasını teşvik eden de o olacaktı.
Terracotta Ordusu Nedir?
Terracotta Ordusu Shi Huangdi’nin Shaanxi Eyaleti yakınlarında bulunan büyük mozolesi etrafına yerleştirilmiş binlerce gerçek boyutlu kil asker, at ve araba modellerini ifade eder. Boyları 183-195 cm arasında değişen, her birinin yüz ifadesi farklı yaklaşık 8000 heykel askerden bahsediyoruz. Kazı alanında çoğu hala toprak altındaki askerlerin yanı sıra, 520 atıyla birlikte 130 savaş arabası, 150 süvari atı bulunduğu tahmin ediliyor.
Binlerce askerden her birinin yüzü farklı ifadelerdedir ve saçlarını toplama şekillerinden farklı rütbelerde oldukları bile anlaşılabilir. Askerlerin tüm canlılıklarını yansıtan heykellerin her birinin giysileri, yüzleri için ayrı kalıplar üretilmiş, her biri ayrı boyanmıştır.
Heykellerin tümü o kadar gerçekçidir ki; adeta atları, arabaları, hayvanlarıyla tüm bir ordunun, bir anda heykele dönüştüğü sanılabilir. Savaşçıların detayları o kadar karmaşık ve bireyselleştirilmiş ki, bunların imparatorun ordusunda görev yapan gerçek askerlere dayandığı varsayılıyor
Terracotta Ordusu Neden Yapılmıştı?
Terracotta Ordusunun yapımının imparatorun ölüm korkusu ve ölümsüzlük düşüyle ilgili olduğu düşünülür. Terracotta Ordusu’nun görevi, Qin Shi Huang’ın yakındaki mozolesini korumaktı .Çin’de Qin Hanedanlığı döneminden önce bir hükümdar ölünce hizmetkarları, savaş malzemeleri, askerleri, özel eşyaları ve hatta eşleri ile birlikte gömülürdü.
Bir rivayete göre Çin Şi Huang öldüğünde kendisi için askerlerinin ve hizmetkarlarının da öldürülmesini istemedi. Sonrasında da kendisine diğer dünyada eşlik etmek üzere toprak ve bronzdan askerler, savaş arabaları, hizmetkarlar ve daha ne ihtiyacı var ise yapılmasını emretti. İmparatorun burada heykeli yapılan insanları yalnız kalmamak için öldürttüğü de, bu muhteşem tarihi eserle ilgili söylentilerden biridir.
MÖ 210’da imparatorun ölümüne yol açan şeyin de bu ölümsüzlük arayışı olacaktı. Hayat iksirini bulması için ülke dışına elçiler gönderen imparatorun, eski kralların ve alimlerin 10 bin yıl yaşadığı ve bunu sinabar (civa sülfür) içerek yaptığı inancıyla kendi şaraplarına cıva kattığına inanılıyor. Ne yazık ki bu öülmsüzlük arayışı sonunun da getirecekti. Kendisi 39 yaşında cıva zehirlenmesinden ölecekti.
On yıllardır arkeologlar, eski zanaatkarların nispeten kısa bir süre içinde binlerce bireyselleştirilmiş savaşçı yapmak için kullandıkları teknikler üzerinde kafa yoruyorlar. Bazıları her savaşçıyı tek bir zanaatkarın ürettiğinden şüpheleniyor; diğerleri ise, önceden belirlenmiş kulakların, burunların, ağızların vb. benzersiz bir karışımının kafalara eklenmesiyle kişiselleştirilmiş yüzlerin elde edildiğini savunuyor.
Toprak Askerler’in yer aldığı bölgede ilk kez kazı yapan Çinli arkeologların 1970’lerde ve 1980’lerde oluşturduğu ayrıntılı kayıtlara dayanarak bugün her bir eser ve savaşçı dijital bir harita üzerinde konumlandırılmıştır.
Mozoleyi çevreleyen nekropolün büyük bir kısmı bilinse de imparatorun mezarı hiçbir zaman açılmadı. Bu tereddüttün ardındaki temel neden arkeologların, kazının mezara nasıl zarar verebileceği yönündeki endişeleridir. Bu nedenle 1987’de UNESCO tarafından Dünya Kültür Mirasları Listesi’ne alınan Terracotta Ordusu’nun gizemi hala devam ediyor.
Terracotta Ordusu bir yerde de ona baktığınızda “vay be, imparator ne kadar güçlüydü” demeniz amacıyla yapılmıştır. Ancak burada asıl şaşılması gereken belki de bu askerlerin yapımını mümkün kılan yüz binlerce isimsiz işçi ve zanaatkar olmalıdır. Yazının devamında göz atmak isterseniz: Natron Gölü Hayvanları Gerçekten Taşa Çeviriyor mu? Tam Olarak Değil
Kaynaklar ve ileri okumalar
- Terracotta Warriors: An Army for the Afterlife. Yayınlanma tarihi: 29 Kasım 2016; Bağlantı: Terracotta Warriors: An Army for the Afterlife.
- Terracotta Army. yayınlanma tarihi: 6 Kasım 2017; Bağlantı: Terracotta Army.
- Trying To Live Forever Killed The Creator Of China’s “Forever Army”. Yayınlanma tarihi: 16 Ağustos 2023. Bağlantı: Trying To Live Forever Killed The Creator Of China’s “Forever Army”
- Zhao, Meiling & Li, Yi & Wang, Zhang. (2022). Mercury and Mercury-Containing Preparations: History of Use, Clinical Applications, Pharmacology, Toxicology, and Pharmacokinetics in Traditional Chinese Medicine. Frontiers in pharmacology. 13. 807807. 10.3389/fphar.2022.807807.
YolveMacera