Roma, Bizans ve Osmanlı İmparatorluğu, İstanbul’u yedi tepe üzerine inşa etmiştir. Bu tepelerin tamamı Tarihi Yarımada’da, “Sur içi İstanbul” sınırları içerisinde yer almaktadır. Dünya da başka şehirlerin de yedi tepe içerisine inşa edildiği bilinmektedir. Bunun en bilinen örneklerinden birisi ise Roma’dır. Neden 7 sayısının cevabı da biraz da dönemin astronomik bilgisi ile ilgilidir.
En eski uygarlıklardan bazıları gökyüzünü sistematik bir biçimde gözlemledi. Devamında gezegenlerin, Güneş ve Ay’ın hareketlerini kaydetti. Günümüz Irak’ında yaşayan Babilliler, göklerin zeki gözlemcileri ve yorumcularıydı. Bir haftanın yedi gün sürmesi büyük ölçüde onların sayesinde olmuştur. Yedi sayısını benimsemelerinin nedeni, yedi gök cismi – Güneş, Ay, Merkür, Venüs, Mars, Jüpiter ve Satürn – gözlemlemeleriydi.
Babilliler Yakın Doğu’da, özellikle de MÖ altıncı ve yedinci yüzyıllarda çok baskın bir kültürdü. Bu nedenle 7 sayısı hızla diğer uygarlıklara yayıldı. Roma İmparatoru Konstantin de bundan etkilenerek kenti, 7 tepe üzerine kurdu. Ardından Bizans İmparatorluğu ve Osmanlı İmparatorluğu da 7 tepeli kentin sınırlarını korudu ve üzerine görkemli yapılarını dikti.
İstanbul’un Yedi Tepesi
“Sana dün bir tepeden baktım aziz İstanbul” derken Yahya Kemâl Beyatlı, acaba hangi tepeden bakmıştı dersiniz? Aşağıda yedi tepeli şehir İstanbul’un yedi tepesi ve tepelere mührünü vurmuş eserleri biraz tanıtalım sizlere…
1.Sarayburnu Tepesi:
Tarihi Yarımada’nın burnundan başlayan, denizden yaklaşık 30-40 metre yüksekliğe ulaşan tepedir. Megaralı Kral Byzas’ın şehri ilk kurduğu yer olan burasıdır. Fatih Sultan Mehmet tarafından 1478 yılında yaptırılan Topkapı Sarayı, birinci tepenin en hakim noktasında yer alır. Sarayburnu Tepesi kuzeyde Sirkeci’den güneyde Kadırga Limanı’na kadar uzanmaktadır.
Bu tepede, Topkapı Sarayı, Aya İrini, Ayasofya Müzesi, Sultanahmet Camisi, İbrahim Paşa Sarayı, Milion Taşı, Alman Çeşmesi, Küçük Ayasofya Camisi, İstanbul Arkeoloji Müzesi, Yerebatan Sarnıcı, Cağaloğlu Hamamı, Yeni Cami, Sirkeci Garı, Bukoleon Sarayı da bulunmaktadır.
2.Çemberlitaş Tepesi:
Deniz seviyesinden yaklaşık 50 metre yükseklikte olan bu tepede yer alan anıt eserler, Mese-Divanyolu üzerinde ardışık olarak sıralanmıştır. Tepeyi süsleyen Nuruosmaniye camisi İstanbul’da inşa edilmiş ilk barok özellikli camidir. M.S. 330 yıllarında İmparator I. Konstantin onuruna, İstanbul’un bu ikinci tepesine dikilen Çemberlitaş ile temeli 1461 yılında atılan ve dünyanın en büyük, ve en eski kapalı çarşılarından biri olan tarihi Kapalıçarşı da bu tepededir. Bu tepede ayrıca Firuzağa Camisi, Binbirdirek Sarnıcı, Çemberlitaş Hamamı, Çorlulu Ali Paşa Camisi ve medresesi, Çinili Han, Mısır Çarşısı da yer alıyor.
3.Süleymaniye (Beyazıt) Tepesi:
İkinci tepenin batısında deniz seviyesinden 50-60 metre yüksekliğe ulaşan bu tepe, altıncı ve yedinci tepelerle birlikte kentin en yüksek sırtını oluşturur. Bu tepede yer alan anıt eserlerin başında, tepeyi işaretleyen ve Mimar Sinan’ın kalfalık devri eseri olarak bilinen Süleymaniye Camisi gelir. Ayrıca Beyazıt Camisi, İstanbul Üniversitesi ve Beyazıt Kulesi de bu tepededir.
4.Fatih Tepesi:
Kentin en yüksek noktası olması, Bizans ve Osmanlı dönemlerinde buraya en prestijli anıtların yapılmasına neden olmuştur. Bizans döneminde bu tepede 12 Havariye adanan Havariyyun Kilisesi yapılmıştır. İstanbul’un fethinden sonra Sultan II. Mehmet (Fatih Sultan Mehmet) bu tepeye, Fatih Camii ve Külliyesi’ni inşa ettirmiştir. 1766 Büyük İstanbul depreminden ciddi hasar gören Camii tamamen yenilenerek, Nisan 1771’de yeniden ibadete açılmıştır.
5.Yavuz Selim Tepesi:
Çarşamba semtinde bulunan ve dik bir yamaçtan Haliç’e bakan bu tepede Yavuz Sultan Selim Cami yer almaktadır. “Sultan Selim Tepesi” olarak bilinen tepe 74 metre yüksekliğindedir. Bu tepede ayrıca Fethiye Camisi, Kariye Camisi, Fener Rum Patrikhanesi konumlanmıştır.
6.Edirnekapı Tepesi:
Altıncı tepe Edirnekapı ve Ayvansaray mahallelerinin üzerinde kurulduğu, aynı zamanda şehrin batı surlarını taşıyan “Edirnekapı Tepesi”dir. Kariye Cami civarında yumuşak eğimli olan bu tepe Kemerkaya mevkiinde dikleşir. Edirnekapı Tepesi üzerinde Mihrimah Sultan Cami, Kariye Müzesi ve Tekfur Sarayı bulunmaktadır
7. Kocamustafapaşa Tepesi:
Bu tepe, İstanbul’un Trakya tarafına doğru olan tek tepesidir. Aksaray semtinden surlara ve Marmara sahiline kadar giden bölgedir. Bu tepe üç yükseltisiyle bir üçgeni andırır. Topkapı, Aksaray ve Yedikule, bu üçgenin üç köşesini meydana getirmektedir. Üzerindeki en mühim yapı, Sadrazam Cerrah Mehmed Paşa’nın 1593 yılında Mimar Sinan’ın kalfalarından Davud Ağa’ya yaptırdığı Cerrahpaşa Camii’dir. Ayrıca, Haseki Külliyesi de bu tepede yer almaktadır.
Göz atmak isterseniz
- İstanbul’un Bilmeniz Gereken Su Kemerleri
- İvan Ayvazovski’nin Gözünden İstanbul
- İstanbul’un Köylerinin Adı Nereden Geliyor?
- İstanbul İsminin Anlamının Ne Olduğunu Biliyor musunuz?
Kaynaklar ve ileri okumalar için:
- Seven hills of Istanbul; Bağlantı: https://en.wikipedia.org/wiki/Seven_hills_of_Istanbul
- List of cities claimed to be built on seven hills; Bağlantı: https://en.wikipedia.org/
YolveMacera
