Yaşarken çok farkında olmasak da çağlar boyu farklı medeniyetlere ev sahipliği yapan İstanbul oldukça nadir bir yerdir. Bunun en temel nedeni de coğrafi konumudur. Burası Avrupa ve Orta Doğu’yu birbirine bağlayan tek şehirdir. Bu nedenle aynı anda hem bir Asya hem de bir Avrupa şehridir.
Bu coğrafya bu şehrin, neden bir zamanlar Bizans İmparatorluğu olarak da bilinen Doğu Roma İmparatorluğu’nun başkenti olduğunu açıklamaya da yardımcı olur. Bildiğiniz gibi şehrin adı da o dönemlerde Konstantinopolis idi. Peki, Konstantinopolis adı tam olarak ne zaman İstanbul olarak değiştirildi? Cevaba şaşırabilirsiniz ama bu isim değişikliği 1453 yılında Fatih Sultan Mehmet’in İstanbul’u fethi ile gerçekleşmedi.
Konstantinopolis ne zaman İstanbul oldu?
İstanbul ilk olarak MÖ 657 yılında Byzantion olarak biliniyordu. Bugünkü İstanbul üzerinde bir koloni kuran Dorlu Yunanlı yerleşimciler, bu yeni yerleşim bölgesine, kralları Byzantas veya Byzas’ın adını vermişlerdi. M.S. 1. yüzyılda, kent, Romalılar’ın eline geçince ismi Byzantium oldu.
İlerleyen yıllarda Roma İmparatoru I. Konstantin, M.S. 330 yılında İstanbul’u Roma İmparatorluğu’nun başkenti ilan etti ve Latincede “Yeni Roma” anlamını taşıyan Nova Roma ismini verdi. Ancak İmparator I. Konstantin’in M.S. 337’de ölümünün ardından onun şerefine kentin adı, “Konstantin’in kenti” anlamını taşıyan Konstantinopolis olarak değiştirildi.
1453’te Fatih Sultan Mehmet’in İstanbul’u fethederek, Osmanlı İmparatorluğu’nun dördüncü başkenti ilan etmesinden sonra bile, bu isim kullanılmaya devam edildi. Osmanlılar, 15. yüzyılda yönetimi devraldıklarında Konstantinopolis’in adını resmi olarak değiştirmediler.
Günümüzde Osmanlıların binlerce resmi belgesinde diğer isimlerin yanı sıra İstanbul’a ‘Kostantiniyye’ dedikleri bir gerçektir. Yunanca anlamı “Konstantin’in kenti” olan Konstantinopolis, Kostantiniyye’nin Arapça anlamı “Konstantin’in yeri” dir.
İstanbul İsminin Anlamı Nedir?
Zaman içinde İmparatorluğun başka yerlerindeki insanlar “İstanpolin” kelimesini kullanmaya başladılar. Bu kelime Yunanca “Şehre” demek olan “eis ten polin – Εις την πόλιν” ifadesinden uyarlanmıştır. Kısacası Anadolu’nun diğer bölgelerinden insanlar İstanbul’a gelirken şehre gidiyorum ifadesini kullanıyorlardı. Yüzyıllar geçtikçe, yerel dil yavaş yavaş değişti ve böylece Istanpolin sonunda İstanbul oldu.
Birinci Dünya Savaşı’ndaki yenilgisinin ardından, Osmanlı Hanedanı idaresi 1922’de kaldırıldı ve 1923’te Türkiye Cumhuriyeti doğdu. Kısa bir süre sonra 1930’da, Türk posta teşkilatı bazı düzenlemelerin yapılması gerektiğine karar verdi ve İstanbul’u şehrin resmi adı yapmayı seçti. Diğer kurumlar da posta teşkilatını izledi. Aynı yıl ABD Dışişleri Bakanlığı ve dünyadaki diğer hükümetler resmi iletişimlerinde İstanbul’u kullanmaya başladılar.
Göz atmak isterseniz
- İstanbul’un Bilmeniz Gereken Su Kemerleri
- Büyük Şehirler Yerine Kasabaları Keşfedin
- Gürleyen Duman Yani Victoria Şelaleleri Neden Özeldir?
- Tsingy Taş Ormanının Şeklini Nasıl Aldığını Artık Biliyoruz
- 15 Dakikalık Şehir Nedir? Yaşantımızı Nasıl Değiştirir?
Kaynak ve İleri Okumalar İçin:
- When did Constantinople become Istanbul?; Yayınlanma tarihi: 24 Ekim 2021; Bağlantı: https://www.livescience.com/
- How Did Constantinople Become Istanbul? Yayınlanma tarihi: 8 Ekim 2021; Bağlantı: https://history.howstuffworks.com/european-history/constantinople.htm
YolveMacera
