Dünyanın en soğuk şehri denince akla gelen ilk yerlerden biri, Sibirya’nın dondurucu topraklarında yer alan Yakutsk’tur. Donmuş topraklar üzerine kurulu olan Yakutsk, aşırı soğuğun günlük yaşamı nasıl şekillendirdiğini görmek isteyen gezginler için hem hayranlık uyandırıcı hem de zorlu bir deneyim sunar.
Antarktika kaşifi Ernest Shackleton, 1902 yılının Eylül ayında, Antarktika’nın acımasız doğasına meydan okurken Londra sosyetesinden arkadaşı Kitty Pogson’a yazdığı mektubunda zorlu şartların detaylarını paylaşır. Bu mektup, yalnızca bir keşif gezisinin değil, aynı zamanda insan sınırlarının zorlandığı bir mücadelenin de tanıklığıdır.
Shackleton, aşırı soğukların mürettebat üzerindeki yıkıcı etkilerine dikkat çekerken, özellikle trajik bir olayı dile getirir: “Maalesef adamlarımızdan birini çok kötü bir kar fırtınasında kaybettik. Hava şu anda oldukça soğuk, en düşük sıcaklık -52,2 °C civarında.” Bu ifadeler, o dönemki keşiflerin yalnızca bilimsel ilerleme amacıyla değil, aynı zamanda dayanıklılık ve hayatta kalma savaşı olduğunu ortaya koyuyor.
Dünya üzerindeki en düşük sıcaklık rekoru, 21 Temmuz 1983 tarihinde Antarktika’nın doğusundaki Rusya’ya ait Vostok İstasyonu’nda -89,2°C olarak ölçüldü. Bu, o döneme kadar insan eliyle yapılan ölçümler arasında kaydedilen en düşük sıcaklıktı. Ancak teknolojinin gelişmesiyle, uydulardan elde edilen küresel yüzey sıcaklığı verileri daha detaylı analiz edilmeye başlandı.
2010 yılında, bilim insanları Doğu Antarktika Platosu’ndaki Fuji ve Argus tepecikleri arasındaki bir bölgede, 10 Ağustos 2010 tarihinde sıcaklığın -93,2°C’ye kadar düştüğünü tespit ettiler. Bu, insan müdahalesi olmaksızın uydular aracılığıyla ölçülen en düşük sıcaklık olarak kayıtlara geçti.
Günümüzde yalnızca birkaç bin kişi, çoğunluğu bilim insanı olmak üzere, her yıl Antarktika’nın zorlu koşullarını deneyimleme cesaretini gösteriyor. Dünya üzerindeki en soğuk kıta olan Antarktika, -50 °C’nin altına düşen sıcaklıklarıyla akıllara durgunluk veren bir doğa harikası. Ancak dünyanın diğer bölgelerinde, benzer şekilde dondurucu soğukların hakim olduğu yerlerde insanlar bu koşullara karşı koyarak günlük hayatlarını sürdürüyor.
Dünyanın En Soğuk Şehri Yarışmasında Yeni Kazanan Belli Oldu
Rusya’nın kuzeydoğusunda, Yakutistan bölgesinde yer alan küçük bir kasaba olan Oymyakon, dünyanın en soğuk yerleşim yeri olarak kabul edilmektedir. Bu bölge, Sibirya’nın çetin iklim koşulları ile tanınır ve kış aylarında hava sıcaklığı genellikle -50 °C’nin altına düşer. 1924 yılında burada ölçülen -71,2 °C, bugüne kadar bir yerleşim yerinde kaydedilen en düşük sıcaklık olarak rekorlar arasında yer almıştır.
Oymyakon adı, Rusça’da “Donmayan Su” anlamına gelir. Bu isim, kasaba yakınlarındaki sıcak su kaynağına atıfta bulunur. Ancak bölgenin adının aksine, buradaki yaşam koşulları sert hava şartları nedeniyle oldukça zorludur. Buna rağmen, yerel halk bu dondurucu koşullara uyum sağlamış ve günlük yaşamlarını sürdürmeyi başarmıştır.
Sibirya’da yer alan ve 336.200 kişilik bir nüfusa ev sahipliği yapan Yakutsk, dünyanın en soğuk şehirlerinden biridir. Burada yaşayanlar, kış boyunca ortalama -60°C derecelik dondurucu soğuklarla mücadele eder. Yakutsk’un ekonomisi büyük ölçüde bir elmas madeni işletmesi olan Alrosa şirketine bağlıdır ve şehirde yaşayanların birçoğu burada çalışır.
Bazı sakinler, sıcaklıkların zaman zaman çok daha düşük seviyelere indiğini iddia etseler de bunu doğrulamak zordur. Bunun sebebi, bölgede kullanılan termometrelerin genellikle -63°C’den daha düşük sıcaklıkları ölçememesidir.
Şehirde dışarı çıkarken, tepeden tırnağa kalın ve çok katmanlı giysiler giymek bir zorunluluktur. Soğuk havaya karşı alınan önlemler yetersiz olursa, burun, kulak veya parmaklar gibi uzuvların donması ve kaybedilmesi ciddi bir risk haline gelir. Bu nedenle Yakutsk sakinleri, günlük yaşamlarını sürdürürken soğukla başa çıkmak için dikkatli olmayı öğrenmiştir. .
Yakutsk ve Oymyakon, ikisi de dünyanın en soğuk şehirleri arasında yer alsa da, birbirine düşündüğünüz kadar yakın değildir. Aralarındaki mesafe yaklaşık 928 kilometredir ve birinden diğerine yolculuk etmek 21 saat kadar sürebilir.
Bu iki bölge, daha yüksek dağlarla çevrili olduklarından, sert kara iklimi koşullarına maruz kalır. Bu coğrafi özellikler, her iki yerleşim yerinin de soğuk havayı uzun süre muhafaza etmesine ve aşırı düşük sıcaklıkların yaygın olmasına neden olur. İklimsel benzerliklerine rağmen, her iki yer de farklı kültürel ve toplumsal yapılarıyla öne çıkar. Bu da onları hem zorlu hem de ilginç kılar.
Sonuç olarak
Bugün Yakutsk, düzenli doğrudan uçuşların yapıldığı iki havalimanına sahiptir. Ancak, sert hava koşulları ve yoğun sis nedeniyle uçuşlar sık sık ertelenir veya iptal edilir. Oymyakon ise havalimanı olmayan daha izole bir yerleşim yeridir, ancak buraya ulaşmayı göze alan maceraperest gezginler için adeta bir sınır noktasıdır.
Tüm zorlu koşullarına rağmen, bu iki yer popüler turizm merkezleri haline gelmiştir. Belki de doğanın en uç koşullarını deneyimlemek isteyenler için cazip olan, bu yerlerin tam da kendine özgü zorluklarıdır. Dondurucu soğuğa rağmen, bu şehirler dayanıklılık ve insan azminin sembolleri olarak ilgi görmeye devam ediyor.
Kaynaklar ve ileri okumalar:
- Photographer Travels From Yakutsk To Oymyakon, The Coldest Village On Earth; http://www.boredpanda.com/
- Discover Oymyakon, The Coldest Village In The World; https://theculturetrip.com
- What is the coldest city in the world? Yayınlanma tarihi: 5 Mart 2022; Bağlantı: https://www.livescience.com
YolveMacera
