Doğada zaman zaman şaşırtıcı olaylarla karşılaşırız, ancak “yürüyen ağaçlar” kavramı, bilimsel merak uyandıran en ilginç iddialardan biridir. Peki, gerçekten bazı ağaçlar hareket edebilir mi?
Bu iddia, özellikle Ekvador’un tropikal yağmur ormanlarında yetişen Socratea exorrhiza adı verilen “yürüyen palmiye” ağacıyla ilişkilendirilir. Bazı doğa rehberleri ve yerel halk, bu ağacın köklerini kullanarak günde birkaç santimetre hareket edebildiğini ve zamanla yer değiştirdiğini iddia etmektedir. Adı geçen ağacı aşağıda görüyorsunuz.
Bu iddianın temelinde, yürüyen palmiyenin uzun ve havada görülebilen destek kökleri bulunur. İddialara göre, bu köklerden bazıları çürüyüp geride kalırken, ağaç yeni kökler uzatarak yavaş yavaş hareket edebilir. Böylece ağaç, güneş ışığını daha iyi alabileceği bir bölgeye doğru ilerler.
Her ne kadar bölgedeki turist rehberleri ve bazı yerel halk, ağaçların gerçekten yürüdüğünü gördüklerini iddia etse de, bilimsel çalışmalar bu iddiayı desteklememektedir. Araştırmacılar, insanların bu efsaneye inanmasının nedeninin, yürüyen palmiyenin (Socratea exorrhiza) sıra dışı kök yapısıyla ilgili olduğunu düşünmektedir.
Yürüyen Ağaçlar İle İlgili iddialar Ne Kadar Doğru?
Aslına bakarsanız bu ağaçların gerçekten yürüyüp, yürümedikleri ile ilgili tartışmalar yaklaşık 50 yıldır devam ediyor. Elbette son dönemlerde sosyal medyanın da etkisi sonucunda tartışmalar tekrardan gündeme geldi.?
Ortalama 12 metre uzunluğa kadar erişebilen bu ağaçların, bölgede yaşanan sellere karşı bir adaptasyon olarak geliştirdiği, uzun ve bacak benzeri kökleri olduğu uzun zamandır bilinmektedir. Bu kökler palmiye ağaçlarına ek yapısal stabilite sağlayarak devrilmelerini engeller.
Bu iddianın temelinde, 1980 yılında yayınlanan bir makalede öne sürülen bir hipotez bulunmaktadır. Bu hipoteze göre, Socratea exorrhiza (yürüyen palmiye) devrilirse, mevcut kökleri en yakın toprağa doğru uzamaya başlar. Yeni kökler geliştikçe, ağacın yavaş yavaş dik konumuna döner. Bu süreç, dışarıdan bakan bir gözlemciye ağacın hareket ettiği izlenimini verecektir.
2016 yılında yapılan bir araştırmada, Socratea exorrhiza’nın gerçekten hareket edip etmediği detaylı bir şekilde incelenmiş ve böyle bir yer değiştirme sürecinin mümkün olmadığı sonucuna varılmıştır.
Sonuç olarak
Yürüyen ağaçlar, büyük ölçüde bir efsane olarak kabul edilmektedir. Görünüşe göre, bu iddia daha çok bölgeye gelen turistlerin ilgisini çeken bir hikâyedir. Ancak, bu efsane tamamen asılsız değildir, çünkü yürüyen palmiyenin kök yapısı, ağaç yere daha sağlam tutunabilsin diye sürekli kendini yenileyebilir. Ancak bu, ağacın gerçekten yer değiştirdiği anlamına gelmez.
Yürüyen ağaçlar kısmı bir efsane olsa da yine de bu ağaçları itibarsızlaştırmayacaktır. Bu yazının devamında ayrıca göz atmanızı öneririz: Daisugi Tekniği Sayesinde Ağaç Kesmeden Odun Elde Etmek Mümkün
Kaynaklar ve ileri okumalar:
- Trees that can walk up to 20m per year; yayınlanma tarihi: 16 Aralık 2015. Kaynak site: BBC. Bağlantı: Trees that can walk up to 20m per year
- Can ‘Walking Palm Trees’ Really Walk?; yayınlanma tarihi: 16 Ocak 2012. Kaynak site: Live Science. Bağlantı: Can ‘Walking Palm Trees’ Really Walk/
- Can These “Walking Trees” REALLY Move Up To 20 Meters Per Year? Yayınlanma tarihi: 3 Mayıs 2020; Bağlantı: https://www.iflscience.com/
- Bodley, J. H., & Benson, F. C. (1980). Stilt-Root Walking by an Iriateoid Palm in the Peruvian Amazon. Biotropica, 12(1), 67–71. https://doi.org/10.2307/2387775
- Avalos, G., Salazar, D., & Araya, A. L. (2005). Stilt Root Structure in the Neotropical Palms Iriartea deltoidea and Socratea exorrhiza. Biotropica, 37(1), 44–53. http://www.jstor.org/stable/30045505
YolveMacera
