Japonya’da Kiraz Çiçeklerinin Açması Neden Önemlidir?

“Japonya” dendiğinde, çoğu kişinin aklına ileri teknoloji, kırmızı tapınak kapıları, anime kültürü, suşi ve ramen gibi ünlü yemekler gelir. Ama bir başka yaygın çağrışım da vardır: Kiraz çiçekleriyle kaplı, yumuşak pembe tonlara bürünmüş büyüleyici bir manzara.

Her yıl baharın gelişiyle birlikte, kiraz çiçekleri Japonya’yı kısa ama unutulmaz bir süre için renklendirir. Bu geçici güzellik öylesine önemlidir ki, ülkedeki haber kanalları çiçek açma sürecini gün gün takip eder. Japon Meteoroloji Ajansı ise “tam çiçeklenme” tahmini yayınlayarak, çiçeklerin ülkenin güneyinden başlayıp kuzeye doğru nasıl yayıldığını gösterir. Böylece kimse bu kısa mucizeyi kaçırmaz.

Kiraz çiçeklerinin tam anlamıyla açtığı dönem, genellikle Mart sonu ile Nisan ayı arasına denk gelir. Bu dönem, Japonya’da sadece doğanın değil, hayatın da değişim zamanıdır. Mezuniyet ve okullara giriş törenleri gibi önemli etkinlikler bu döneme rastlar. İnsanlar baharın geçici güzelliğini, kiraz çiçeklerinin açışı ve dökülüşü eşliğinde kutlar.

Kiraz Çiçeklerinin Sembolik Anlamı Nedir?

Kiraz çiçeklerinin ne zaman açacağını öğrenen Japonlar, hemen hanami (çiçek izleme) için piknik planları yapar. Hanami sırasında bento kutularında pirinç topları ve kızarmış tavuk gibi yiyecekler getirilir ya da beyaz turp, kızarmış tofu, balık köfteleri ve yumurtayla hazırlanan geleneksel sıcak yemek olan oden, kamp ocağında pişirilir. Bira kutuları veya sake (Japon pirinç şarabı) eşliğinde bu anlar taçlanır.

Hanami geleneğinin kökeni oldukça eskilere, Nara dönemine (710-794) kadar uzanır. Başlangıçta insanlar, baharın gelişini haber veren hoş kokulu erik çiçeklerini izlemek için bir araya geliyordu. Erik çiçeği, Heian döneminde (794-1185) saray kültürlerinde de önemli bir rol oynamıştı.

Hanami geleneği oldukça eskiye, Nara dönemine (710–794) kadar uzanır. Başlangıçta insanlar, baharın gelişini haber veren hoş kokulu erik çiçeklerini izlemek için bir araya geliyordu. Heian döneminde (794–1185) erik çiçekleri saray kültüründe önemli bir yer edinmişti.

Dönemin şiir yarışmalarında erik çiçekleri sıkça tema olarak işleniyordu. Bunun izlerini, 11. yüzyılda yazılmış ve dünyanın ilk romanı kabul edilen Genji’nin Hikâyesi gibi eserlerde görebiliriz.

Heian döneminde erik çiçeklerine duyulan hayranlık sürerken, sakura yani kiraz çiçeklerine olan ilgi de artmaya başladı. Zamanla sakura, doğanın sunduğu güzelliklerin geçiciliğini simgeler hale geldi. Yere dökülen yapraklarla, insanların hayatlarındaki değişimler arasında kurulan bu bağ, hayatın kısa ve geçici olduğunu hatırlatan bir melankoli yaratır.

Kiraz Çiçekleri Çeşitlilik Gösterir

Bugün Japonya’nın kiraz çiçeği manzarası, tarih boyunca kültürel değişimlerle şekillenmiştir. Günümüzde sıkça gördüğümüz soluk pembe tonlarındaki somei-yoshino türü, bu algının merkezindedir. Oysa geçmişte Japonya’da çok daha fazla kiraz çiçeği çeşidi bulunuyordu ve bu çeşitlilik bölgeden bölgeye değişiklik gösteriyordu.

Özellikle dağlık alanlarda görülen yamazakura (dağ kirazı), eski dönemlerde yaygın olan bir türdü ve doğa ile ruhani güçler arasında bir bağ kurulduğuna inanılırdı.

Günümüz Japonya’sında ise dört bir yanda somei-yoshino türü kiraz çiçeklerine rastlamak mümkün. Bu tür, Edo döneminin sonlarında (1603–1868) Tokyo’nun Somei bölgesinde bir bahçıvan tarafından iki farklı türün çaprazlanmasıyla üretildi. Meiji döneminde (1868–1912) ülke çapında yapılan büyük ağaçlandırma çalışmaları sırasında yaygınlaştırıldı.

Sonuç Olarak

Bugün kiraz çiçekleri yalnızca doğanın bir armağanı değil, aynı zamanda büyük bir kültürel ve ekonomik endüstri haline gelmiştir. Sakura aromalı çaylardan kahvelere, dondurmalardan kurabiyelere kadar pek çok ürün, bu mevsimsel temayla pazarlanıyor. Hava durumu bültenleri çiçek açma sürecini adım adım izleyerek herkesin bu büyüleyici anı kaçırmamasını sağlıyor.

Hanami sadece doğayı izlemekten ibaret değildir; aynı zamanda aile bireylerini, arkadaşları, iş arkadaşlarını ve hatta yabancıları bir araya getiren güçlü bir sosyal gelenektir. Dijital iletişimin baskın olduğu çağımızda, fiziksel olarak bir araya gelinen nadir ve kıymetli anlardan biridir.

Sakura izlemek, Japonya’nın kendi tarihine duyduğu bağlılığı yansıttığı kadar, hayatın değişmeyen tek gerçeğini de hatırlatır: Hiçbir şey sonsuza kadar sürmez. Geçicilik, bu güzelliğin değerini artıran en önemli unsurdur.

Kaynaklar ve ileri okumalar:

• The Significance of Cherry Blossoms in Japanese Art & Culture; yayınlanma tarihi: 4 Nisan 2018; Bağlantı: https://mymodernmet.com/cherry-blossom-meaning/
• Japan’s cherry blossom viewing parties – the history of chasing the fleeting beauty of sakura. Yayınlanma tarihi: 30 Mart 2021. Kaynak site: Conversation. Bağlantı: Japan’s cherry blossom viewing parties – the history of chasing the fleeting beauty of sakura

Size Bir Mesajımız Var

YolveMacera ekibi olarak yaklaşık 25 yıldır yollardayız. Gezmenin, kişinin hoşgörüsünü, yaratıcı yanını ve duyarlılığını artıran bir okul olduğunu ve bu okulun yaşı olmadığını; paylaşmanın da gezmek gibi bir tutku olduğunu biliyoruz. Bu nedenle hem etkinlikler düzenliyor, tutkumuzu paylaşmayı amaçlıyor hem de sizlere kaliteli içerikler üretmeye çalışıyoruz. Bu sitenin tek kazancı sizlere göstermek zorunda kaldığımız reklamlardır. Yüksek okunurluk düzeyine sahip bir web sitesi barındırmak ne yazık ki günümüzde oldukça masraflıdır. Bu konuda bizi anlayacağınızı umuyoruz. Ayrıca siz de bizimle yeni maceralara, mecralara, dostluklara ve paylaşımlara merhaba demek isterseniz  topluluğumuza dahil olabilirsiniz.

YolveMacera