Tarahumara Kabilesinden Koşma Konusunda Ne Öğrenebiliriz?

Tarahumara Kabilesi ya da kendi dillerindeki adıyla Rarámuri, Meksika’nın kuzeybatısında, Sierra Madre dağlık bölgesinde yaşayan yerli bir halktır. Rarámuri, kelime anlamı olarak “hafif ayaklılar” veya “hızlı koşanlar” anlamına gelir ve bu isim, kabilenin uzun mesafeleri koşarak kat etme konusundaki eşsiz yeteneklerini ifade eder.

tarahumara min
Günümüzde son model koşu ayakkabılarımızla spor olsun diye koşmaya devam edenlerimiz az da olsa halen var. Ancak Kuzey Meksika Kanyonlarında yaşayan Tarahumara kabilesi bizlerden biraz farklı. Onlar için koşmak bir yaşam biçimi.

Tarahumaralar, Meksika’nın Copper Canyon olarak bilinen derin vadiler ve dağlık alanlardan oluşan Sierra Madre Occidental bölgesinde yaşar. Bu bölge, yüksek rakımı, sert iklimi ve engebeli arazisiyle bilinir. Coğrafi koşullar nedeniyle Tarahumaralar, dış dünyadan büyük ölçüde izole olmuş bir şekilde yaşamlarını sürdürmektedir. Bu izolasyon, onların geleneksel yaşam biçimlerini korumalarına ve doğayla uyum içinde kalmalarına olanak tanımıştır.

Tarahumara Kabilesi Hakkında Neler Biliyoruz?

Tarahumara halkı, atalarının hayatta kalmak için geliştirdiği bir beceri olarak uzun mesafeleri koşarak katetme geleneğini sürdürür. Kabile üyeleri, zorlu dağlık arazilerde ve sıcak havalarda bile saatlerce, hatta bazen günlerce durmaksızın koşabilirler.

Bu koşu kültürü, toplumsal bir etkinlik olarak kabul edilir ve “rarajipari” adı verilen bir geleneksel oyunla birleşir. Rarajipari, bir tür dayanıklılık yarışıdır ve oyuncular küçük bir tahta topu sürekli olarak tekmeleyerek uzun mesafeler boyunca koşarlar. Bu oyun, hem fiziksel dayanıklılığı hem de iş birliğini teşvik eder.

Tarahumara Kabilesi
Kabile üyeleri genellikle taban olarak lastik dişleri olan sandaletler giyerek, yıllarca çok uzun mesafeler koşmuştur.

Tarahumaralar, çoğunlukla huarache adı verilen ince, lastik tabanlı sandaletler giyerek koşarlar. Bu sandaletler, ayaklarını korur ancak aynı zamanda hafiflik ve hız sağlar.

Tarahumara Kabilesi’nin sağlıklı ve dayanıklı yapısı, büyük ölçüde beslenme şekillerine ve yaşam tarzlarına dayanır. Tarahumaralar, basit ama besleyici bir diyetle beslenirler; diyetlerinin temelinde mısır, fasulye, kabak gibi gıdalar yer alır. Kabile üyelerinin yüksek tansiyon, kalp hastalığı gibi yaygın hastalıklara nadiren yakalanmaları, fiziksel olarak aktif yaşam tarzları ve doğal beslenme düzenleriyle ilişkilendirilir.

Tarahumara Kabilesi
Tarahumaralar daima birey olarak değil, takım olarak koşuyor. Birbirlerinin enerjisinden beslenmenin yanısıra ve belli bir tempoya da adım uyduruyorlar, bu da gereksiz enerji harcamayı ortadan kaldırıyor. Enerjilerini gereksiz yere harcamıyorlar. Koşma zamanında bizler normalde verdiğimizi kısa molaları ayakta geçiririz, oysa onlar su içmek için bir mola verseler oturmayı tercih ediyorlar.

Tarahumaralar, Birçok Koşucuya İlham Veriyor

Tarahumara halkının ultra maratonlardaki başarıları, dayanıklılık koşusu dünyasında büyük yankı uyandırdı. Özellikle 1990’larda, Tarahumara koşucuları Amerika Birleşik Devletleri’ndeki çeşitli ultra maraton yarışmalarında büyük başarılar elde etti. Bu yarışmalarda modern ayakkabılar yerine sandaletleriyle koşan Tarahumaralar, koşu kültüründe yeni bir bakış açısı da kazandırdı.

Son yıllarda Tarahumara topluluğundan çıkan en ilham verici hikayelerden biri María Lorena Ramírez’in hikayesidir. Ramírez, 2017 yılında Meksika’nın Puebla kentinde düzenlenen 50 kilometrelik bir yarış olan UltraTrail Cerro Rojo’yu kazandığında manşetlere çıkmıştı.

kosmak 1
María Lorena Ramírez, doğal bir ultra maraton yeteneği ve köklerine olan bağlılığı ile dünya çapında tanınan bir koşucu olmuştur. Onun hikayesi, sadece bir başarı öyküsü değil, aynı zamanda geleneksel yaşam tarzının modern dünyadaki yerini ve etkisini anlatan ilham verici bir anlatıdır.

Zaferini daha da etkileyici kılan şey, yarışı geri dönüştürülmüş lastik kauçuğundan yapılmış sandaletlerle tamamlamış olmasıydı. Üstelik ,yarışı sadece yedi saat üç dakikada tamamlayarak birçok iyi eğitimli koşucuyu geride bırakmıştı.

Resmi bir eğitimi olmaması ve daha önce hiç yarış koşmamış olması göz önüne alındığında zaferi özellikle dikkat çekiciydi. Ramírez’in koşuya olan bağlılığı dünyanın dört bir yanındaki birçok insana ilham verdi ve azim ve kararlılığın sembolü haline geldi.

born to run
Amerikalı yazar Christopher McDougall’ın “Born to Run” adlı kitabı, Tarahumara Kabilesi’nin dayanıklılık ve koşu kültürünü geniş kitlelere tanıtmış ve kabileye olan ilgiyi artırmıştır. Kitap, modern koşu dünyasında minimalizm akımını da etkileyerek doğal koşu stillerinin yaygınlaşmasına katkı sağlamıştır.

Sonuç olarak

Tarahumaralar, GPS saatlerine, kalp atış hızını ölçen monitörlere, hız hesaplayıcılarına ve son model ayakkabılarına güvenmiyor. İşleri basit tutmak, yalnızca sürece odaklanmalarına izin veriyor. Belki de Tarahumaralar’ın yaptığı, hepimizin iki milyon yıl boyunca yaptığı şeydir. Bu bizleri yerimizden kalkmaya ikna edebilir.


Kaynaklar ve ileri okumalar:

  • Lieberman, Daniel & Mahaffey, Mickey & Quimare, Silvino & Holowka, Nicholas & Wallace, Ian & Baggish, Aaron. (2020). Running in Tarahumara (Rarámuri) Culture: Persistence Hunting, Footracing, Dancing, Work, and the Fallacy of the Athletic Savage. Current Anthropology. 61. 000-000. 10.1086/708810.
  • Why endurance running is humanity’s surprising hidden talent; Kaynak site: Big Think. Yayınlanma tarihi: Bağlantı: Why endurance running is humanity’s surprising hidden talent;/

Size Bir Mesajımız Var

YolveMacera ekibi olarak yaklaşık 25 yıldır yollardayız. Gezmenin, kişinin hoşgörüsünü, yaratıcı yanını ve duyarlılığını artıran bir okul olduğunu ve bu okulun yaşı olmadığını; paylaşmanın da gezmek gibi bir tutku olduğunu biliyoruz. Bu nedenle hem etkinlikler düzenliyor, tutkumuzu paylaşmayı amaçlıyor hem de sizlere kaliteli içerikler üretmeye çalışıyoruz. Bu sitenin tek kazancı sizlere göstermek zorunda kaldığımız reklamlardır. Yüksek okunurluk düzeyine sahip bir web sitesi barındırmak ne yazık ki günümüzde oldukça masraflıdır. Bu konuda bizi anlayacağınızı umuyoruz. Ayrıca siz de bizimle yeni maceralara, mecralara, dostluklara ve paylaşımlara merhaba demek isterseniz bu bağlantıdan topluluğumuza dahil olabilirsiniz.

YolveMacera

Sibel Çağlar

Merhaba. Matematik öğretmeni olarak sürdürdüğüm hayatıma ilerleyen süreçte doğa sporlarını ve içerik üreticiliğini eklemeyi tercih ettim. Bilim, tarih ve coğrafya ilgi alanlarımın başında geliyor. Severek üretiyorum ve ürettiklerimi yayınlıyorum. Yolculuğumda bana eşlik ettiğiniz için teşekkürler.

İlgili Yazılar

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu