Büyüklerimizin sıkça kullandığı bir ifade vardır: Sinirli ya da gergin olduğumuzu fark ettiklerinde “toprağa bas” derler. Peki, bu gerçekten işe yarar mı? Yani, toprağa basmak gerçekten de negatif enerjiyi atmamıza yardımcı olur mu? Aslında yanıt biraz karmaşık.
Bu konuyla ilgili yapılan araştırmalar, insanda arada bir ayakkabılarını çıkarıp parkta yalın ayak dolaşma isteği uyandırıyor. Sonuçta, insan bedeni çıplak ayakla toprağa basacak şekilde evrimleşti. Bu nedenle bazı araştırmacılar, çıplak ayakla yürümenin uzun vadede sağlığa faydalı olabileceğini düşünüyor. Bu görüşün etkisiyle, sosyal medya sayfalarında giderek daha fazla çıplak ayaklı fotoğrafa rastlamak mümkün.
Ancak bu konuda bilinmesi gereken bazı noktalar da var. Araştırmalar, insanların ilk ayakkabıyı günümüzden 40.000 yıldan daha uzun bir süre önce giymeye başladığını gösteriyor. Üstelik atalarımızın bunu yapmak için geçerli bir nedeni vardı.
Ayakkabılar, hem yapısal destek sağlar hem de yerdeki keskin cisimler, haşereler, sıcaklık değişimleri ve mikroplar gibi pek çok tehdide karşı koruma sunar. Dolayısıyla ayakkabıyı tamamen devre dışı bırakmak, ayakları bu risklere karşı savunmasız bırakabilir.
Toprağa Basmak Negatif Enerjimizi Atmaya Yarar mı?
Statik elektrik, belirli bir noktada elektrik yükünün birikmesiyle oluşur. İnsan vücudunda da sürtünme etkisiyle statik elektrik meydana gelebilir. Ancak bu yükü vücuttan atmanın en basit yolu beklemektir. Örneğin, saçlarınız dikilmeye başladıysa, elektron oluşumuna yol açan sürtünmeyi durdurursanız, statik elektrik birkaç dakika içinde kendiliğinden dağılır.
Statik elektrikten kurtulmanın daha hızlı bir yolu da elektronların doğal olarak akmasına izin vermektir. Bu noktada toprağa temas etmek — yani çoraplarınızı çıkarıp çıplak ayakla yere basmak — yükün hızla dağılmasını sağlar. Bu, fiziksel olarak açıklanabilir bir durumdur ve “topraklama” olarak adlandırılır. Elektrik, toprakla temas ettiğinde akım toprağa geçer.
Bununla birlikte, fiziksel topraklamanın ötesinde, bazıları ruhsal ya da bedensel iyilik hâline ulaşmak için de benzer yöntemleri önerir. Çıplak ayakla toprağa basmanın ağrıyı azalttığı, uykuyu düzenlediği, enfeksiyonları yavaşlattığı, stresi düşürdüğü ve parasempatik sinir sistemi üzerinde olumlu etkiler yarattığı yönünde bazı iddialar vardır. Ancak bu konuda yapılmış bilimsel çalışmalar oldukça sınırlıdır. Mevcut araştırmalar genellikle küçük katılımcı gruplarına dayanmaktadır ve bu nedenle genel sonuçlara varmak için yeterli değildir.
Yine de çimenlerde yürümek ya da kum üzerinde uzanmak gibi doğayla temas içeren bu tür uygulamalar büyük ölçüde güvenlidir. Üstelik psikolojik olarak iyi hissettirdiği neredeyse kesindir. Ancak bu iyilik hâlinin gerçekten elektriksel bir boşalmanın sonucu olup olmadığı şu an için net değildir.
Toprağa Basmak Başka Bir Açıdan Faydalı Olabilir
Ormanlık alanlar ve otlaklar gibi, evrimsel süreçte içinde yaşadığımız doğal ortamlarda bulunan bazı mikroplara mikrobiyologlar “eski dost mikroplar” adını verir. Bu mikroplar, bağışıklık sistemimizin sağlıklı gelişiminde önemli bir rol oynar.
Bağışıklık sistemimizin bazı bölümleri, uygun şekilde düzenlenmediğinde zararsız maddelere bile saldırma eğilimindedir. Eski dost mikroplar, bu sistemi dengelemeye yardımcı olur. Ayrıca, vücudumuzun kendi hücrelerine ya da polen gibi zararsız maddelere tepki vermesini engelleyen kimyasalların üretimini de tetikleyebilirler.
Farklı mikroplarla karşılaşmak, bağışıklık sistemimizin etkili bir savunma tepkisi geliştirmesini sağlar. Bu süreçte sistem, “hafıza hücreleri” üretir ve karşılaştığı patojenleri kaydederek gelecekte aynı tehditlere karşı daha hızlı tepki verir.
Ancak şehirlerde biyolojik çeşitlilik giderek azalıyor. Bu da, sağlığımızı destekleyen mikrop çeşitliliğine çok daha az maruz kalmamıza yol açıyor. Aynı zamanda kentsel kirlenme, şehirlerdeki mikrobiyomun yapısını da değiştiriyor.
Tüm mikropların zararlı olduğu inancına dayanan “germafobi”, bu durumu daha da pekiştiriyor. Pek çok insan evindeki tüm yüzeyleri sürekli sterilize etmeye çalışıyor. Ebeveynler çocukların dışarı çıkmasını ve toprakla temas etmesini engelleyebiliyor. Oysa toprak, dünyadaki en zengin biyolojik yaşam alanlarından biridir.
Bu nedenle, her ne kadar anlatıldığı biçimde etkisi netleşmemiş olsa da, yine de toprakla temas kurmak önemlidir. Sadece bunu, çıplak ayakla dolaşmanın güvenli olduğundan emin olduğunuz ortamlarda yapmayı unutmayın.
Yazımızın bitiminde sizi Kuzey Meksika Kanyonlarında yaşayan Tarahumara kabilesi ile tanıştıralım. Bu kabilenin özelliği ise genellikle çıplak ayakla uzun mesafeler koşmaları. Aslına bakarsanız koşmak onlar için bir yaşam biçimi. Detaylar ise burada: Tarahumara Kabilesinden Koşma Konusunda Ne Öğrenebiliriz?
Kaynaklar ve ileri okumalar:
- Trinkaus, Erik & Shang, Hong. (2008). Anatomical evidence for the antiquity of human footwear: Tianyuan and Sunghir. Journal of Archaeological Science. 35. 1928-1933. 10.1016/j.jas.2007.12.002.
- Chevalier G, Sinatra ST, Oschman JL, Sokal K, Sokal P. Earthing: health implications of reconnecting the human body to the Earth’s surface electrons. J Environ Public Health. 2012;2012:291541. doi: 10.1155/2012/291541. Epub 2012 Jan 12. PMID: 22291721; PMCID: PMC3265077.
- Barefoot Walking Gives You Calluses That Are Even Better for Your Feet Than Shoes, Study Suggests. yayınlanma tarihi: 26 Haziran 2020; Bağlantı: https://www.livescience.com/65799-foot-calluses-evolution.html
YolveMacera
