George Mallory ve arkadaşı Andrew Irvine’in zirveye çıkıp çıkmadıkları ise bugün bile hala tartışma konusudur.
Macera peşinde koşmayı seven bir dağcıysanız eminiz dünyanın en yüksek zirvesi olan Everest Dağı’na çıkmak en büyük hayalinizdir. Tarih boyunca aslında her dağcının hayali bu olmuştur. Ancak sonucunda bunu ilk başaran kişi Mayıs 1953’te Sir Edmund Hillary ve Tenzing Norgay olacaktı. Bunun sonucunda da geniz seviyesinden dünyanın en yüksek zirvesine çıkan dağcılar olarak tarihe geçtiler.
Ancak aslında bunu deneyen ilk kişi onlar değildi. 1924’te dağcılar George Mallory ve Andrew Irvine de Everest Dağı’nın zirvesine ulaşmaya çalışmıştı. Ancak ne yazık ki bu girişimleri başarısızlık ile sonuçlanmış ve ikisi de hayatını kaybetmişti. Onlardan geriye o günden bugüne bir soru kaldı.
George Mallory ve Andrew Irving Everest’in zirvesine ulaştı mı?
George Herbert Leigh Mallory, 18 Haziran 1886’da Cheshire’da üst orta sınıf bir ailede dünyaya geldi. Cambridge, Magdalene College mezunu olan Mallory, Surrey’deki prestijli Charterhouse School’da ders verdi. Burası karısı Ruth ile tanıştığı yerdi.
İkisi de idealistti ve Birinci Dünya Savaşı’ndan üç gün önce evlendiler. Macerayı, riski, seven, onların peşinde koşan insanlar vardır. Sınırlarını zorlamak isterler. Mallory de öyle biriydi. Hevesli bir dağcıydı ve fırsat buldukça becerilerini geliştirmeye çalışıyordu.
Savaş sırasında askere giden Mallory bir çok kez ölümle karşı karşıya geldi. O sıralarda araştırmacılar Everest’in dünyanın en yüksek noktası olduğunu hesaplamışlardı. Ancak hiç bir Batılı zirvenin yakınına yaklaşamamıştı. Savaş sona erince Londra’daki Kraliyet Coğrafya Derneği Everest’e yapılacak ilk keşfin hazırlıklarına başladı. Mallory de bu gruba dahil oldu. Bir gazeteci neden Everest’e tırmanmak istediğini sorduğunda, Mallory basitçe cevap verdi ‘Çünkü orada’. Bu üç kelime Mallory’nin yazgısının bir göstergesi sayılmıştır.
Everest Dağına Tırmanma Girişimleri 1921 Yılında Başladı
İlki, 1921’de öğretmenlik görevinden ayrıldığı bir haritalama çalışmasıydı. İkincisi 1922’de, grubundan yedi kişinin çığ nedeniyle trajik ölümüyle sonuçlandı. Suçluluk ve şüpheyle boğuşan Mallory, 1924′ e kadar tırmanış yapmadı. 2 yılını sakin bir şekilde karısı ile geçirdi ve 3 çocukları oldu. Ancak tutkuları peşini bırakmıyordu. Bir yandan ailesi ile birlikte olmak isterken, öte yandan zirve tutkusunun arasında kalmıştı. Sonuçta Everest hala oradaydı. Mallory de başladığı işi bitirmek istedi.
38 yaşındaki Mallory dağı fethetmek için son şansını denemek istedi. Mallory’nin bir yol arkadaşı seçmesi gerekiyordu. 21 yaşında kimya öğrencisi Andrew Sandy Irvine’da karar kıldı. Bu seçiminin en önemli sebepleri onun kürek sporundaki sıradışı kabiliyeti ve yüksek rakımda hayati bir önem taşıyan oksijen ekipmanı konusunda usta bir teknisyen olmasıydı.
Mallory Everest’e çıkmanın bir strateji gerektirdiğini fark etmişti. Biraz tırmandıktan sonra inip enerji depoladıktan sonra tekrar tırmanmak gerekiyordu. Günümüzde tüm dağcılar tarafından bilinen bu yöntemin aslında öncüsüydü.
6 Haziran 1924’te, George Mallory ve tırmanış ortağı Andrew Irvine, nihai, kaçınılmaz zirve girişimine başladılar. 7 Haziran’da kameraman John Noel Mallory ve Irvine’i son kez kaydetti. Ölüm bölgesine tırmanıyorlardı.
8000 metre yüksekliğindeki ölüm bölgesinde vücut nekrosis denilen bir evreye girer. Zirvenin yaklaşık 600 metre altında Mallory ve Irvine son kez çadır kurdular. En son 8 Temmuz 1924’de gabardin giysileri ve çivili botlarıyla zirvenin 250 metre altında uzaktan görüldüler. Sonrasında da bir daha onlardan haber alınamadı.
George Mallory ‘nin Cesedinin Keşfi
Mallory ve Irvine’ın kaybolmasından 75 yıl sonra dağcı Conrad Anker, Everest’in yüksekliklerinde onun cesedine ulaştı. 8,156 metre civarındaydı. Sağ ayak bileğinin hemen üstünde parçalı bir kırık vardı ki bu Everest için ölümcül bir yaraydı. Dağın yamacını kazmaktan yorulmuş gibi kollarını iki yana uzatmıştı. Mallory acıyı azaltmak için sol bacağını kırık olanın üstüne atmıştı. Ölmesi dakikalar en fazla yarım saat almış olmalıydı.
Cesedin üstünde çok şey bulunmuştu. Ama çok önemli bir eksik vardı. Zirveye bırakacağına dair söz verdiği karısının fotoğrafı. Fotoğraf, karısına olan en derin aşkının bir kanıtı olarak zirvede bıraktığı için bulunamamış olabilir miydi? Mallory keşfedildiği yere gömüldü. Irving ise hala kayıp.
Bu açıklamalar, hikayenin sadece yarısını yanıtladı. Geride kalan ve asla bilinemeyecek olan gizem şudur: Düşmeden önce ne oldu? Irving ve Mallory Everest’in zirvesine ulaştı mı? Mallory’nin yanında bir kamera vardır. Doğru cevap bu kamerada kayıtlı olmalıydı. Ancak bu kamera bugüne kadar bulunamadı.
Keşiflerin altın çağı bir trajediyle sona ermişti. Ancak Mallory bir efsane olmuştu. Günümüzde bir çok kişi onun zirveye ulaştığına inanmaktadır. Ulaşamamış olsa bile günümüzde George Mallory adı, sarsılmaz bir azmin sembolü oldu. Hikayesi ise bir çok kişiye ilham verdi.
Kaynaklar ve ileri okumalar:
- What Happened to George Mallory and his Lost Expedition?; yayınlanma tarihi: 6 Mayıs 2022; Bağlantı: https://www.discoveryuk.com/
- Mystery on Everest: did Mallory and Irvine reach the summit in 1924?; yayınlanma tarihi: 2 Haziran 2020; Bağlantı: https://www.historyextra.com/
YolveMacera
