Nerede olursanız olun doğal afetler kaçınılmazdır, ancak bazı yerler dünyanın geri kalanından daha yüksek risk barındırır. Afete eğilimli destinasyonlarda, burada yaşayan insanları tehlikeden korumak ve aşırı hava olaylarının olumsuz etkilerini azaltmak için genellikle birçok koruma vardır.
Yine de, gezginler yeni ülkeleri ziyaret ederken her zaman doğal afet potansiyelinin farkında olmalıdır. Dünyada doğal afetlere eğilimli risk taşıyan ülkeler hakkında bilgi edinin.
Bilmeniz Gereken Risk Taşıyan Ülkeler
Japonya
Bir Doğu Asya ada ülkesi olan Japonya, Pasifik ateş çemberi içinde yer alır. Ateş Çemberi, Pasifik Plakasının diğer tektonik plakalara çarparak sismik dalgalar ve aktif volkanlar ürettiği Pasifik Okyanusunda bir sınırdır. Bunun bir sonucu olarak 2021 itibariyle Japonya’da 111 aktif volkan vardır.
Aslına bakarsanız, dünyanın en kalabalık şehirlerinden bazıları, sallantılı fayların üzerine inşa edilmiş durumdadır. Pasifik ateş çemberinde bulunan ülkeler Fiji, Solomon Adaları, Papua Yeni Gine, Filipinler, Vietnam, Malezya, Endonezya, Java Adaları, Tayvan, Kuzey Kore ve Güney Kore, Japonya, Alaska (ABD), Meksika, El Salvador, Kosta Rika, Panama, Kolombiya, Ekvador, Peru ve Şili’dir. Risk taşıyan ülkeler arasında bu çember içindeki ülkeler her daim yer alır.
Japonya, doğal afetlerle mücadele etmek için birçok yol geliştirdi. Mimarisi, güçlü sarsıntılara dayanacak şekilde güçlendirildi. Her yıl 1 Eylül’de Japonya Afet Önleme Günü’nü düzenler ve acil durum tatbikatları yapar. Bu nedenle risk oranı fazla olsa da Japonya ziyaret edilmesi en güvenilir yerler arasındadır.
Filipinler
Pasifik Ateş çemberinde yer alan bir başka ülke olan Filipinler, tropik fırtınalara ve diğer doğal afetlere karşı en savunmasız ülkelerden biridir. Batı Pasifik Okyanusu’nda yer alan bu bölge, her yıl tayfunlar, tsunamiler ve siklonlar dahil olmak üzere ortalama sekiz ila dokuz tropikal fırtına yaşar. Depremler ve volkanik patlamalar da olağandır ve Filipinler’in özellikle kıyı şeritleri sellere eğilimlidir.
Bölgede risk oranı fazla olsa da ne yazık ki altyapı olarak bakıldığından Filipinler bu sorunlar ile başa çıkmada Japonya kadar hazırlıklı değildir. Bu nedenle Filipinler’in mükemmel güzellikteki sahillerini ziyaret etmeyi planlıyorsanız, gideceğiniz bölge iler alakalı ön araştırmanızı yapmanız önemlidir. Tayfun mevsimi Ağustos’tan Ekim ortasına kadardır ve ziyaretten kaçınmak için en iyi zaman olarak kabul edilir.
Bangladeş
Bangladeş doğal afetler için yaratılmış bir yer gibi gibidir. Güneyde Bengal Körfezi ile sınırlanan neredeyse tamamen düz olan bu ülke, Güney Asya’da Myanmar ve Hindistan arasında yer almaktadır. Bangladeş, yağışlı mevsimlerde her zaman ciddi sel riski altındadır.
Bangladeş, ziyaret edenlere sunabileceği birçok nefes kesici yere sahiptir, ancak barsa olarak adlandırılan muson mevsiminin genellikle Haziran’dan Ekim’e kadar sürdüğünü unutmayın.
Karayipler
Hurricane Alley, Atlantik Okyanusu’nda, Kuzey Afrika’nın batı kıyısından Orta Amerika’nın doğu kıyısına ve Güney Amerika Birleşik Devletleri’nin Körfez Kıyısına uzanan bir ılık su alanıdır. Bu bölgede birçok kasırga oluşur. Karayipler de bu bölgede yer alır. 2020 sezonunda Atlantik’te on üç kasırga görüldü.
2017’de, Kategori 5 olarak belirlenen ve hızı saatte 300 kilometreye varan Irma ve Maria kasırgaları, Karayipler’i, özellikle Porto Riko’yu harap ederek altyapı ve elektrik şebekelerinde onarılması yıllar alan hasara neden oldu. Kasırgalar Atlantik Okyanusu’nun dört bir yanından geldiğinden Karayipler’de nerenin güvenli olacağını belirlemek zordur.
Karayipler’deki farklı adalar, farklı doğal afetlere farklı risklerle yüzleşmek zorundadır. Örneğin, Jamaika ve Trinidad’da depremler yaygındır, Montserrat ve St. Vincent sık sık volkanik patlamalarla karşı karşıya kalır ve şiddetli yağmurlar Haiti ve Küba’yı oldukça düzenli bir şekilde etkiler. Ancak bu tehlikelere rağmen, Karayipler tatilciler arasında hala popüler noktalar arasındadır.
Endonezya
Bir gezginin bilmesi gereken risk taşıyan ülkeler arasında şüphesiz ki bir ada ülkesi olan Endonezya başta gelir. Ülke, özellikle depremlere ve volkanik faaliyetlere karşı savunmasızdır. 1815’te patlayan ve kayıtlı tarihteki en büyük volkanik patlama olarak bilinen Endonezya’daki Tambora Dağı patlaması bir örnektir. İklim uzmanları, 1816’da Kuzey Yarımkürenin çoğunu etkileyen, “yazın olmadığı yıl” olarak bilinen süreçten kısmen Tambora’nın sorumlu olduğuna inanmaktadır.
Ülkede, 2009 ile 2019 yılları arasında yaşanan sel, heyelan, deprem, tsunami ve yanardağ gibi çeşitli doğa kaynaklı afetlerde 12 bin 449 kişi hayatını kaybetti. Ancak yine de Asya’nın güneydoğusundaki bu ülke, etkileyici doğası ile popüler bir turizm noktasıdır. En çok ziyaret edilen yerlerin başında da Endonezya’nın 17.508 adasından sadece biri olan Bali adasıdır.
ABD
ABD’de de Central Plains adı ile isimlendirilen bölge hortumları ile ünlüdür. Bu bölgedeki eyaletler arasında Kuzey Dakota, Güney Dakota, Nebraska, Kansas, Oklahoma ve Teksas bulunmaktadır. Hortumların bu bölgede sıklıkla görülmesi alana Hortumlar Geçidi (Tornado Alley) adını kazandırmıştır. Amerika Birleşik Devletleri yılda 1.000’den fazla kasırga oluşur ve bunların en büyük olanları genellikle bu bölgede gerçekleşir.
Ancak bölgede yaşayan insanlar bu durumun farkındadır ve iyi biçimde hazırlanmıştır. Binalar fırtınalara uygun biçimde inşa edilmiştir, gerekli durumlarda kullanılmak üzere sığınaklar yapılmıştır ve çeşitli erken uyarı sistemleri kullanılmaktadır.
Şili
Şili, Güney Amerika’nın güneybatı kıyısında yer alan ve doğal afetlere eğilimli bir başka risk taşıyan ülkedir. 1960 yılında Şili, 9.8 büyüklüğündeki dünyanın en büyük depremini yaşamasıyla da anımsanır. Bölgede volkanik patlamalar da yaygındır. 2011 yılında Puyehue-Cordon Caulle yanardağının patlaması sonucunda geniş çaplı tahliyeler yapılmıştı. Olay, bir kül bulutunun kıtanın güney kesimindeki Arjantin ve Uruguay’a ulaşmasına sebep oldu.
Ancak Şili, son derece güzel sahil şeritleri ve dağları ile popüler bir macera destinasyonudur. Yine de ziyaret ettiğinizde, felaketlere karşı tetikte olun.
Çin
Tarihin en kötü doğal afetlerinden bazıları Çin’de gerçekleşti. Çin, iklimi ve coğrafi konumu nedeniyle her zaman risk taşıyan ülkeler arasında yer alacaktır. Bu yoğun nüfuslu Asya ülkesinde sel, deprem, toprak kayması ve daha fazlası meydana gelir. Bu felaketler genellikle ölümcüldür.
1931’de Asya’nın en uzun nehri olan Yangtze Nehri taşkını sonucunda tahminen iki milyon kişi hayatını kaybetti. 2008’de 8.0 büyüklüğünde bir deprem Wenchuan’ı sallayarak en az 69.000 kişiyi öldürdü. Genel olarak, doğal afetler 1989’dan 2018’e kadar Çin’de tahminen 195.820 kişinin ölümüne neden olmuştur. Çin hükumeti, bu konuda çeşitli önlemler alsa da turistler yine de potansiyel tehlikelerin farkında olmalıdır. Bununla birlikte, Çin kültürü ve doğal güzellikleri için ziyaret etmeye her zaman değecektir.
Kaynaklar ve ileri okumalar
- 8 Beautiful Places Prone to Natural Disasters. Yayınlanma tarihi: 9 Temmuz 2021; Bağlantı: https://www.treehugger.com/
- Countries with the most natural disasters in 2022. Bağlantı: https://www.treehugger.com/
YolveMacera
