Dünyamızı Süsleyen Gökkuşağı Dağlarını Keşfedin

Görselde gördüğünüz görüntüler gerçek ve bu gezegende yer alıyor. Çin’in Gansu Eyaletindeki Zhangye Ulusal Jeoparkını ( Zhangye Danxia Landform Geological) çevreleyen dağların canlı renkleri, zirvelere takma adlarını veriyor: Gökkuşağı dağları.

Bu dağlar sarı, turuncu, kırmızı, kahverengi, yeşil, mavi fırçayla boyanmış gibi duran renklerin çeşitliliği ile dikkat çekiyor. Bu farklı renk tonlarındaki tabakalar yatay olarak, bir pastanın katmanları gibi birbiri üzerine yerleşmiş durumda.

cin gokkusagi daglari
Gördüğünüz fotoğraf karelerinin bir kısmı elbette, bir miktar fotoğraf manipülasyonu sayesinde daha zengin tonlar ile görülmektedir. Ancak rötuşlanmamış görüntüler bile oldukça etkileyicidir.

Danxia, Çincede “gül renkli bulut” anlamına geliyor. Bu isim yaklaşık 500 kilometrekare genişliğindeki bölgeye hâkim kızıl renk ile örtüşüyor. Danxia bölgesi 2009 yılında UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne alınmış durumda. Bu rengarenk dağların çok ünlü olmamasının tek nedeni, Gansu eyaletindeki alışılmış turist rotasının biraz dışında yer almaları. Ancak şimdi Gansu’yu Pekin’e bağlayan yüksek hızlı trenlerle, buraya ulaşmak her zamankinden daha kolay ve kesinlikle çabaya değer.

Gökkuşağı Dağları Sadece Çin’de Bulunmuyor

2013 yılında dünya, Peru’da Gökkuşağı Dağı olarak bilinen yeni keşfedilen bir jeolojik harikayla tanıştı. Peru’nun Cusco bölgesindeki Andes’te yer alan Yedi Renk Dağı (Montana de Siete Colores) diğer adıyla Vinicunca da tıpkı Çin’deki dağlar gibi renkleriyle büyülüyor. 

Gökkuşağı Dağı’nı çevresindeki diğer dağlardan ayıran şey, elbette canlı renk cümbüşüdür. Dağ 14 farklı mineralden oluşuyor ve her mineral farklı bir renkle temsil ediliyor.

peru gokkusagi min
Peru’da bulunan Gökkuşağı dağları. Dağdaki tonların her biri farklı bir mineralden geliyor. 
Kırmızı katmanlar demir oksit pasını, turuncu ve sarı ise demir sülfidi gösterir. 
Turkuaz, parlak bir turkuaz mavisi oluşturmak için sarı ile etkileşime giren kloritten gelir.

 Vinicunca’nın keşfinden bu yana macera arayan binlerce gezgin her yıl Peru’daki bu renkli dağa akın ediyor. Ancak anımsatalım. Peru’daki Gökkuşağı Dağı’nda trekking deneyimli bir rehber olmadan gitmek neredeyse imkansızdır.

Buradaki yükselti hafife alınacak gibi değildir. Dağın 5.200 metrelik maksimum yüksekliği Everest Dağı’nın ana kampından yalnızca 100 metre ve Afrika’nın en yüksek dağı olan Tanzanya’nın Kilimanjaro Dağı’ndan yalnızca 695 metre alçaktır.

peru gokkusagi dagi vinnuca 3 1
Yerlilere göre bölge eskiden tamamen karla kaplıydı. Yıllardır süren aşınma ve erozyon sonucu Vinicunca’nın dış yüzeyi kalktı ve gizli renkleri ortaya çıktı. 

Ayrıca Gökkuşağı Dağı manzarasının bazen bulutlar tarafından tamamen kapatılabileceğini belirtmekte de fayda var. Ancak doğru koşullarda yakalayabilirseniz fotoğraflarda göründüğü kadar nefes kesici güzelliktedir.

Bu arada Erzurum’un Oltu ilçesinde de benzer yapıda Gökkuşağı Tepeleri bulunuyor. Bu benzerlik sebebiyle sosyal medyada Çin’deki ve Peru’daki bu renkli dağlara ait görseller sıklıkla Erzurum’daki gökkuşağı tepelerine aitmiş gibi paylaşılıyor.

erzurum oltu gokkusagi tepeleri min
Erzurum Oltu’daki Gökkuşağı Tepeleri

Gökkuşağı Dağları Nasıl Oluştu?

Bu kadar farklı renk tonunun bir arada bulunması dağları oluşturan kayaçların oluşma ve aşınma süreçleri ile ilgili. Kırmızı, turuncu, yeşil, sarı renklerdeki kayalar, 24 milyon yıl önce gerçekleşmiş tektonik hareketlerle oluşan kum taşı ve diğer mineraller sonucu çıkmış.

gokkusagi daglari
Yerbilimciler milyonlarca yıl önce günümüzde Çin sınırlarında kalan bölgede okyanus tabanında birikmiş kireçli kumtaşı ve silttaşı katmanlarının kıta çarpışmaları sonucu katlanıp Gökkuşağı Dağları’nı oluşturduğunu düşünüyor. Bu dağları merdivenler aracılığı ile dolaşmak mümkün olabiliyor.

Kayaçları oluşturan minerallerin yapısındaki demir Gökkuşağı Dağları’nın farklı renklerde görünmesine neden oluor. Demirin oksijenle tepkimeye girmesi sonucu oluşan hematit minerali kayaçlara kırmızı ve kırmızımsı kahverengi rengini veriyor.

Limonit minerali koyu kahverengiden açık sarıya renkler veriyor. Demirin kükürt ile tepkimeye girmesi sonucu oluşan pirit minerali ise metalik sarı renkten sorumlu. Demirin silikat iyonu ile tepkimeye girmesi sonucu oluşan klorit ve olivin mineralleri de yeşil tonları oluşturuyor.

Bu arada Çin’e gitmek çok zor diyenler için bir hatırlatma. Aynı büyüklükte olmasa da ülkemizde de Ankara Nallıhan civarında farklı renklerde kayaç katmanlarından oluşan doğal yeryüzü şekilleri görmek mümkün…

nallihan

Ankara Nallıhan’ ‘da bulunan Ankara‘nın Nallıhan ilçesinde yer alan ‘Kız Tepesi Tabiat Anıtı’ kırmızı, kahverengi, gri ve sarı tonlarına sahip toprak yapısıyla görülmeye değer bir yerdir.

Ayrıca göz atmak isterseniz


Kaynaklar ve İleri Okumalar:

YolveMacera

Sibel Çağlar

Merhaba. Matematik öğretmeni olarak sürdürdüğüm hayatıma ilerleyen süreçte doğa sporlarını ve içerik üreticiliğini eklemeyi tercih ettim. Bilim, tarih ve coğrafya ilgi alanlarımın başında geliyor. Severek üretiyorum ve ürettiklerimi yayınlıyorum. Yolculuğumda bana eşlik ettiğiniz için teşekkürler.

İlgili Yazılar

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu