Geçtiğimiz yıllarda yapılan bir çalışma doğa belgeselleri izlememizin mutluluğu artırdığını ve stresi azalttığı bulmuştu. Proje kapsamında araştırmacılar dünyanın farklı bölgelerinden 7,500 kişiye haberler, farklı diziler ve elbette çeşitli doğa belgeselleri izletmişlerdi. Bu süreçte de katılımcıların duygu durumları kayıt altına alınmıştı.
Sonuçlarda doğa belgesellerini izlerken çoğunlukla coşku, sevinç, merak, mutluluk gibi olumlu duygularda artış gözlemlendi. Ayrıca özellikle 16-24 yaş arasındaki kişilerin sinirlilik, aşırı yüklenme ve yorgunluk durumlarında önemli oranda azalmaya rastlandı.
Çalışma aynı zamanda, doğa ile insan mutluluğu arasındaki bağlantıyı araştıran 150 mevcut bilimsel makalenin incelemesini de içeriyordu. Çalışma ile ilgili daha detaylı okuma yapmak isterseniz buraya göz atabilirsiniz. Madem doğa belgeselleri izlemek ruh sağlığımıza iyi geliyor, bir kaç tane belgesel önerisini yazımıza ekleyelim.
Yuva (Home), 2009
Yuva (Özgün adı: Home), Fransız fotoğrafçı Yann Arthus-Bertrand’ın yönettiği 2009 yapımı belgesel film. Dünya’daki çeşitli yerlerin havadan çekimlerinin birleşiminden oluşan film, yaşamın çeşitliliğini ve insanlığın gezegendeki ekolojik dengeyi nasıl tehdit ettiğini gösterir. Toplam 488 saat ham görüntüden oluşan Yuva belgeseli 54 ülkede 217 günde çekildi. Hala izlemediyseniz kaybınız büyük. Yuva belgeseli birçok dilde mevcuttur. Buradan Türkçe izleyebilirsiniz.
Bir alıntı: “Yaşam yaklaşık 4 milyar yıl önce ortaya çıktı; biz insanlarsa yalnızca 200 bin yıl önce. Yine de yaşam için temel olan dengeyi alt üst ettik. Bu sıra dışı hikayeyi iyi dinle, bu senin hikayen ve sonunu yazmak senin elinde.”
Yeryüzü (Planet Earth), 2006
Yeryüzü (İngilizce özgün adıyla Planet Earth), BBC yapımı bir doğa belgeseli dizisidir. İlk kez 2006 yılında BBC’de yayınlanan ve 11 bölümden oluşan diziyi David Attenborough seslendirmiştir. BBC One kanalındaki ilk gösteriminde 8,7 milyon kişinin seyretmesiyle %32,1 izleme oranına sahip olan Yeryüzü, BBC Two kanalındaki tekrarlarında bile 3,2 milyon kişi tarafından izlenerek %15,7’lik bir izlenme payına ulaştı. Belgesel serisinin devamı ise 2016 yılında Planet Earth 2 adıyla geldi. Her iki doğa belgeseli de izlenmesi gereken klasikler arasındadır.
İmparatorun Yolculuğu (La Marche de L’Empereur), 2005
Dünyanın en sert iklim koşullarından birine ev sahipliği yapan Antartika’da yaşayan İmparator penguenlerinin bir yılını konu edinen İmparatorun Yolculuğu, oldukça başarılı bir belgesel. Belgesel Antartika’da yaşayan İmparator penguenlerinin çiftleşmek ve yavrularını büyütmek için gösterdikleri efsanevi mücadeleyi konu ediniyor.
Hayat (Life), 2009
Sürüngenlerden memelilere, primatlardan bitkilere kadar yaşayan her canlının incelendiği bu seriyi izlerken nasıl bir yerde ve kimlerle yaşadığımızı bir kez daha hatırlayacaksınız. Emmy ödülü alan BBC tarafından hazırlanan 10 bölümden oluşan bu belgesel, hayatı sıradışı canlılar ve sıradışı davranışlarla yeniden keşfetmek isteyenlerin asla kaçıramayacağı, muhteşem görüntülerle dolu bir belgesel.
İnsan Gezegen (Human Planet), 2011
Toplamda 70 ayrı hikayeden oluşan belgesel dünyanın her yerindeki insanları konu alıyor. 3 yıl içinde çekimleri tamamlanan orijinal ismi Human Planet olan İnsan Gezegeni belgeseli şu ana kadar görmediğimiz, bilmediğimiz yerlerde yaşayan insanların hikayelerine de yer veriyor. BBC’nin hazırladığı 8 bölümlük Human Planet belgesel serisi Tuncel Kurtiz’in muhteşem seslendirmesi ile izlenilesidir.
Les Saisons (Mevsimler), 2016
Fransız-Alman ortak yapımı Mevsimler, son buzul çağından bugüne kadar mevsim değişimlerini hayvanlar ve doğanın değişimi üzerinden anlatıyor. Büyüleyici doğa görüntüleriyle bezeli bu belgeselde Avrupa’nın doğal yaşam alanlarını yeniden keşfedeceksiniz.
A Beautiful Planet (Güzel Bir Gezegen), 2016
Bu belgesel film Uluslararası Uzay İstasyonu’ndan bakıldığında ne kadar güzel bir dünyamız olduğunu gözler önüne seriyor. Özgün anlatımı Jennifer Lawrence tarafından yapılan belgeselin yönetmen koltuğunda bu tarz projelerde daha önce de imzası bulunan Toni Meyers oturuyor. Dijital çekimler sayesinde dünyanın geceleyin şehirlerinden ve kutuplarından yayılan enfes ışıkları da filmde görülen yeryüzü manzaraları arasında bulunuyor.
Wonders of the Universe (Evrenin Harikaları), 2012
Fizikçi Brian Cox’ın sunduğu BBC, Discovery Channel ve Discovery Science tarafından hayata geçirilen bir yapı aslında. 4 bölümden oluşan belgesel her bölümde evrenin harika olarak görülen ve kabul edilen bir yönü üzerinde duruyor.
The Last Animals (Son Hayvanlar), 2017
Bir savaş fotoğrafçısı olan Kate Brooks’un insanlığın tabiata verdiği zararın üstesinden nasıl gelebileceğini konu alan belgeseli “The Last Animals”ın (Son Hayvanlar), yasadışı avcılık yapan uluslar arası kaçak avcılık çetelerinden, onları durdurmak için hayatlarını tehlikeye atan park korucularına dek, modern kaçakçılık krizinin yükselişine ilişkin ilk elden bir tanıklık sunuyor bizlere.
Jane; 2017
83 yaşındaki primatolog (primat bilimci) ve Birleşmiş Milletler Barış Elçisi Jane Goodall hakkındaki bir biyografik film olan “Jane”, Goodall’ın henüz 26 yaşındayken, şempanzeleri araştırmak amacıyla Tanzanya ormanlarına gitme kararıyla başlıyor. Hikaye ilerledikçe, Jane’in bir şempanze yavrusunun doğumunu yaptırmasından kısa süre sonra, Gombe Milli Parkı’ndaki araştırma merkezindeki şempanzelerle birlikte yaşamaya başlıyor. Film, BAFTA ödülüne aday gösterilen ilk National Geographic belgeseli.
Bu doğa belgesellerini ve elbette daha fazlasını en kısa zamanda keşfetmenizi dileriz. Ayrıca göz atmak isterseniz: İzlemeniz Gereken En İyi 25 Yol Filmi
Kaynaklar ve ileri okumalar:
- Watching Nature Documentaries Makes Us Ridiculously Happy; Yayınlanma tarihi: 9 Mart 2017; Bağlantı: http://www.iflscience.com/
- The nature films that ask us who we are and what we want to be; yayınlanma tarihi: 18 Mart 2018; Bağlantı: https://www.newstatesman.com/
YolveMacera