“Bahçelerinde kırk meyve ağacı olanların bana anlattığına göre, ağaç hem meyve çeşidi hem de meyve miktarı bakımından mükemmel. Üstündeki meyvelerin hepsini ne yapacağınızı bilemediğiniz bir meyve ağacı yerine, çeşit çeşit meyvesini azar azar toplayabileceğiniz bir ağacınız var. Üstelik, meyveler farklı zamanlarda olgunlaştığı için, Temmuz’dan Ekim’e meyve toplamayı sürdürebiliyorsunuz.” Güzel bir düşünce değil mi? Ancak bu sözler bize değil, Syracuse Üniversitesi Sanat profesörlerinden Van Aken’e ait.
Sizi bu yazımızda her mevsim meyve verme potansiyeline sahip bir ağaç ile tanıştıralım: Tree of 40 Fruit yani Kırk Meyve Ağacı olarak bilinen bu ağacı bizler de dilimize belki de Aşure Ağacı olarak çevirebiliriz. Bu ağacı bize tanıtan kişi ise yazının başında sözlerine yer verdiğimiz Van Aken.
Bu hazırlık çizimi, bir harita işlevi görerek sanatçının ağacı yontmasına ve sanatsal vizyonunu gerçekleştirmesine olanak tanır.
Van Aken’in çocukluğu bir çiftlikte geçmiş. İlerleyen yıllarda sanat eğitimine devam ederken bir yandan da bitkiler ile uğraşmayı sürdürmüş. Özellikle aşılama teknikleri üzerine yani iki bitki parçasının birleştirerek belli bir sürede kaynaşmasını sağlayıp, tek bir bitki haline getirme üzerine kendini geliştirmiş. Bunun neticesinde de Kırk meyve ağacını yetiştirmesi mümkün olacaktı.
Van Aken 2008 yılında, New York Eyaleti Zirai Araştırma İstasyonu’ndaki bir meyve bahçesinin ödeneksizlikten kapanacağını öğrendi. 150-200 yaşında olan bu bahçenin kapanmasının, az bulunur meyve çeşitlerinin de yok olması anlamına geleceğini biliyordu.
Bunun neticesinde de bu meyve bahçesini satın almaya karar verdi. Bu sayede de aşılama çalışmalarını uygulamak için kendisine bir fırsat doğdu. Ağacı bir heykel olarak düşündü. Neyi, nereye aşılayacağına, ileride nasıl şekil değiştireceğine karar verdi.
250 değişik çekirdekli meyve ile çalışan Van Aken, her birinin çiçeklenme dönemini bir zaman dizgesine yerleştirdi. Sonrasında da bir kaç tanesini ev sahibi ağacın köklerine aşılayarak işe başladı. Yaklaşık 5 yıl sonra da Van Aken ilk “kırk meyve” ağacını tamamladı.
Kırk Meyve Ağacında Hangi Meyveler Var?
Kırk Meyve Ağacı, üzerinde kırk çeşit çekirdekli meyve yetişen tek bir ağaç. Yani şeftali, erik, kayısı, nektar ve kiraz; hepsi bir ağaçta yetişiyor. Yılın büyükçe bir bölümünde, bu ağaç bildiğimiz ağaçlardan farksız görünüyor.
İlkbahar geldiğindeyse, pembe, beyaz, kırmızı, mor, rengarenk çiçeklere bürünüp, yaz aylarında da meyveler ile donanıyor. Aşının tutup tutmadığını anlamak bir yıl, meyve verip vermeyeceğini anlamak iki ya da üç yıl sürüyor. Böyle bir ağaç yetiştirmekse sekiz yıla kadar sürebiliyor.
Güzelliği kadar dünyadaki çekirdekli meyve türlerinin çeşitliliğinin korunması açısından da bu ağacın değeri büyük. Van Aken bugüne kadar tam 87 tane kırk meyve ağacı yetiştirmiş. Ağaçlar ABD ‘de bulunan çeşitli müzelerde, toplum merkezlerinde ve kişisel sanat koleksiyonlarında yaşıyor.
Aşağıda bu ağaçlardan birinin önceki ve sonraki halini de görebiliyorsunuz. Van Aken’in ağaçları Arkansas, Kentucky, Maine, Massachusetts, New Jersey, New York ve Pennsylvania’da bulunabilir.
Bu yazımıza da göz atmanızı öneririz. Kiri Ağacı: Dünyayı Kurtarabilecek Mucize Ağaç
Kaynaklar ve ileri okumalar:
- Sam Van Aken’s “Tree of 40 Fruit” at Stanford; Yayınlanma tarihi: 18 Mart 2020; Bağlantı: https://www.youtube.com/
- A Tree Grows 40 Different Types of Fruit; yayınlanma tarihi: 14 Ocak 2015; Bağlantı: A Tree Grows 40 Different Types of Fruit
- Surprise Acquisition Unveiling! Tree of 40 Fruit by Sam Van Aken; yayınlanma tarihi: 23 Mayıs 2019; Bağlantı: Surprise Acquisition Unveiling! Tree of 40 Fruit by Sam Van Aken
YolveMacera
