Büyük maceralar genellikle sıradışı bireylerin cesaret ve kararlılıkla dolu hayat hikayelerinden doğar. Mary Kingsley, 19. yüzyılın sonlarında yaşamış olan bir kaşif ve yazar olarak, Afrika kıtasındaki keşiflerinin ardında bıraktığı etkileyici hikayesiyle dikkat çeker.
Mary Kingsley, Afrika’daki maceralarını “Travels in West Africa” adlı eserinde anlattı. Bu kitap, hem coğrafyacılara hem de genel okuyuculara Batı Afrika’nın bilinmeyen yönleri hakkında değerli bir bakış sunar. Onun cesareti ve bilgi arayışı, o dönemdeki kadınların toplumdaki yerini sorgulayan bir örnek olarak dikkat çeker.
Mary Kingsley Kimdir?
Mary Kingsley 1862’de Londra’da doğdu. Babası sık seyahatler yapan bir yazardı. Bu nedenle Mary babasının yolladığı, onun dünyanın farklı yerlerindeki maceralarını anlatan mektuplarla büyüdü. Evde, Mary’nin annesi genellikle yetmeyen bir bütçe ile onu ve dört erkek kardeşini güçlükle idare ediyordu. Zamanla genç Mary evle ilgili günden güne artan sorumluluklar üstlendi. Boş zamanlarını ise babasının kütüphanesinde, coğrafya, doğa tarihi ve bilim kitapları arasında geçiriyordu.
16 yaşındayken Mary, yalnız yaşayamayacak kadar hasta olan anne babasının her ikisinin de bakımını üstlendi ve 4 yıl boyunca onlara baktı. Yaşamının yolunu kendisinin çizdiği geri kalan yıllarında da, erkek kardeşine bakacaktı. Kardeşi Cambridge’deki üniversiteye gönderilmiş olmasına rağmen Kingsley hiç okula gitmedi. Aslında 26 yaşına kadar İngiltere’den ayrılmadı ve daha sonra sadece kısa bir Paris gezisi için ayrılacaktı.
Anne ve babası kısa süre sonra vefat edince bağımsızlığa kavuştu ve babasının yarım kalan antropolojik çalışmasını tamamlamaya karar verdi. Babası George Kingsley Amerika, Çin ve Hindistan’daki halkları incelemişti. Ancak Afrika, kimsenin hakkında hiçbir şey bilmediği bir yerdi ve kendisinin bu alanda çalışma yapmaya zamanı elvermemişti. Bu nedenle onun bıraktığı yerden bayrağı kızı devralacaktı.
Mary Kingsley’in Afrika Yolculukları Nasıl Başladı?
Sonunda 1893 Ağustos’unda, dünyayı görme özlemiyle 30 yaşındayken Batı Afrika’ya tek başına bir yolculuğa çıktı. Bu o dönemde bir kadın için cesaret, kararlılık ve özgüven gerektiren olağanüstü bir şeydi. Yolculuğunun ilk amacı bilimseldi, British Museum’u onların koleksiyonu için balık numuneleri toplamak üzere kendisine izin vermesi için ikna etmişti. İlk olarak Sierra Leone ve Liberya’yı ziyaret etti. Bu, onun daha sonraki, daha derinlemesine keşiflerine bir hazırlık niteliği taşıdı.
Batı Afrika Çalışmaları‘dan alınmıştır
Yolculukları esnasında, Afrikalılarla dostça ilişkiler kurdu, onlarla seyahat etti, nehirlerde ve bataklıklarda kendi kanosuyla kürek çekti. Üstelik tüm bunları her zaman giydiği uzun etekler ile yaptı. Kıtaya yaptığı iki uzun gezi boyunca günümüz Gana, Sierra Leone, Angola ve Gabon’un bazı kısımlarını gezerken, bu arada British Museum’daki bir zoolog için balık ve böcek örnekleri topladı. Onun Ekvator Afrika’sını boydan boya kapsayan gezileri daha önce başka bir Avrupa’lı tarafından yapılmamıştı. Kendisi aynı zamanda Mungo Mah Lobeh adlı bir dağa tırmanan ikinci Avrupa’lı oldu.
Mary Kingsley’in Afrika’ya yaptığı keşifler ve yazdığı eserler, sömürgecilik döneminin ve Avrupalıların Afrika’ya olan etkileşiminin önemli bir belgesi olarak kabul edilir. Ancak bu esnada hatırlatılması gereken bir şey daha var. Mary Kingsley sömürgeciliğin kendisine değil, onun ele alınma şekline karşı çıkıyordu. Kingsley hâlâ Avrupalıları iki halk arasında daha gelişmiş olarak görüyordu ancak Afrika’nın yabancıların inançlarına göre reforme edilmesi gerektiğine inanmıyordu.
Mary hiç evlenmedi ve hem bisikletleri hem de kadınların oy hakkını onaylamadı. Günümüzde pek çok kişi Kingsley’in feminizmi reddetmesini bir kendini koruma taktiği olarak görüyor. Sonucunda o dönemin koşullarında “Feminist” etiketi onun çalışmalarının akademik çevrelerde ve coğrafi topluluklarda itibarını zedeleyecek ve itibarsızlaştıracaktı.
1900’de Boer Savaşı sırasında Güney Afrika’ya gitti ve Güney Afrikalı savaş esirlerine baktı. Ancak bu esnada tifoya yakalandı ve aynı yıl 37 yaşında öldü. Kendi isteği üzerine denizde yalnızlığa gömüldü. Bugün Kingsley, ilginç görüşleri ve kendi adını taşıyan balıklarla büyük ölçüde hatırlanıyor.
Yazının devamında ayrıca göz atmak isterseniz: Amelia Earhart: Pasifik’te Kaybolan Havacılığın Öncü Kadını
Kaynaklar ve ileri okumalar
- Birth of Mary Kingsley. Yayınlanma tarihi: 10 Ekim 2012. Kaynak site: HistoryToday. Bağlantı: Birth of Mary Kingsley
- The Victorian Traderess Who Battled Colonialism and Crocodiles in Africa. Yayınlanma tarihi: 16 Eylül 2015. Kaynak site: Atlas Obscure. Bağlantı: The Victorian Traderess Who Battled Colonialism and Crocodiles in Africa
YolveMacera
