Doğada kaybolduğunuzu hayal edin. Adrenalin damarlarınızda dolaşıyor, güneş batmak üzere ve hava hızla soğuyor. Elinizdeki tek rehber, hayatta kalma filmleri ve dizilerinden öğrendiğiniz tüyolar. Kendi idrarınızı içmek veya çubukları sürterek ateş yakmak gibi sahneler kafanızda canlanıyor. Ancak acı bir gerçek var: Bu “hayatta kalma mitlerinden bazıları sizi kurtarmak yerine daha büyük tehlikeye atabilir.
Hayatta kalmak, kahramanca hareketler ya da dramatik anlarla değil, soğukkanlılıkla alınan doğru kararlarla ilgilidir. Ne yazık ki, popüler kültürden gelen mitler ve yanlış bilgiler birçok kişiyi tehlikeli yöntemlere inandırıyor.
Yanlış Bilinen Hayatta Kalma Mitleri
Bu yazıda, en yaygın hayatta kalma mitlerini çürütecek ve doğada gerçekten ne yapmanız gerektiğini göstereceğiz. Hayatta kalmanın anahtarı, bilgiyle hareket etmektir. Çünkü yanlış bir adım, her şeyinizi kaybetmenize neden olabilir.
1- Ağaçların Yosunla Kaplı Tarafı Kuzeyi Gösterir.
GERÇEK: Yosunlar yalnızca ağacın kuzey tarafında büyümez; ağacın her yerini kaplayabilir. Yosunların nerede yoğunlaşacağı, tamamen çevresel ve iklimsel koşullara bağlıdır. Evet, genelde kuzey tarafı daha gölgede olduğu için yosunlar burada daha fazla görülecektir. Ancak bu bir kural değildir.
Eğer güney tarafı büyüme için daha uygun bir ortam sunuyorsa, yosunlar o yönde de kolayca yayılır. Bu nedenle, yosunları rehber olarak kullanmak yerine, güneşin konumunu veya bir pusulayı tercih etmek daha güvenilir bir yöntemdir.
2-Hava Soğuksa Bulabildiğiniz En Yüksek Yere Yerleşin.
GERÇEK: Soğuk havalarda yüksek bir yere çıkmak, hayatta kalma şansınızı artırmak yerine düşürecektir. Rakım yükseldikçe hava daha soğuk ve rüzgârlı olur. Bu da sıcak kalmayı zorlaştırır. Ayrıca yüksek rakımlarda oksijen seviyesi düşer ve susuzluk gibi etkiler daha şiddetli hissedilir.
Hayatta kalmak için yapmanız gereken, mümkün olduğunca alçak bir yer bulmak ve çevreden daha iyi koruma sağlayacak bir alan tercih etmektir. Deniz seviyesine yakın yerler genellikle daha ılıman koşullar sunar ve barınak yapmanız için daha elverişli olur.
3- Yanınızda Alkollü Bir İçecek Varsa Isınmak İçin İçebilirsiniz.
GERÇEK: Kaybınız kazancınızdan çok olur. Alkol, damarları genişleterek cilde fazladan kan akışı sağlar ve bu, geçici bir ısınma hissi yaratır. Ancak bu sırada, vücudunuzun sıcaklığını koruyan kan, hızla cilde taşınarak daha fazla ısı kaybı yaşanmasına neden olur.
Sonuç olarak, alkol içtiğinizde başlangıçta sıcak hissedebilirsiniz. Ancak bu durum kısa sürede tersine döner ve daha fazla üşümeye başlarsınız. Ayrıca alkol, soğuk algınızı bozarak hipotermi belirtilerini fark etmenizi zorlaştırır.
4- Pamuklu Giysiler Soğuk Hava İçin İdealdir.
GERÇEK: Pamuklu kumaş, yüksek nem çekme kapasitesine sahiptir, bu da teri emip nemli kalmasına neden olur. Nemli pamuk, vücut ısınızı hızla kaybetmenize yol açar ve hipotermi riskini artırır. Pamuklu bir tişört giymek istiyorsanız, mutlaka yanında yedek taşıyın ve nemli hale geldiğinde hemen değiştirin. Üst katmanlarda ise ısıyı hapseden ve su geçirmez giysiler kullanın.
Soğuk havada hayatta kalmak için katmanlı giyinmek önemlidir. Alt tabaka olarak nemi vücuttan uzaklaştıran sentetik ya da yün bir giysi tercih edilmelidir.
5- Donmaya Başladıysanız, Cildinizi Ellerinizle Ovarak Isıtın.
GERÇEK: Donma aşamasında, özellikle uzuvlarda soğuk ısırığı oluşur ve bu durumda cildinizi ovalamak ciddi hasara yol açar. Soğuk ısırığı, cilt dokusunda buz kristalleri oluşmasıyla meydana gelir. Bu kristalleri hareket ettirmek, çevredeki hücrelere daha fazla zarar verir ve doku hasarını büyütür. Eğer soğuk ısırığı belirtileri gösteriyorsanız, cilde doğrudan müdahale etmek yerine şu adımları izleyin:
- Zeminden İzole Olun: Soğuğu hızla ileten zeminde oturuyorsanız, altınıza bir katman koyarak yalıtım sağlayın.
- Hareket Edin: Oturacak uygun bir alan bulamıyorsanız, ayağa kalkarak vücudunuzun hareket etmesini sağlayın.
- Rüzgârdan Korunun: Mümkünse rüzgâra karşı bir barınak bulun ya da yapın.
- Kuru Kalın: Giysileriniz ıslanmışsa, hemen çıkarın ve mümkünse kuru bir şeylerle değiştirin.
- Yalıtım Sağlayın: Kendinizi kuru yapraklar, dallar veya otlarla sararak vücut ısınızı muhafaza edin.
6- Vücudunuza Saplanan Bir Nesneyi Hemen Çıkarmalısınız.
GERÇEK: Eğer saplanan nesne bir çividen daha büyük ve derin bir şekilde vücuda nüfuz etmişse, bu nesneyi çıkarmak, çevredeki dokulara daha fazla zarar verir. Saplanan nesne, kan damarlarını tıkayarak kan kaybını sınırlıyor olabilir. Çıkarmak, kanamanın aniden artmasına neden olur.
Bu durumda, nesnenin hareket etmesini engellemek için yaranın etrafını temiz bir bezle veya bandajla dikkatlice sarın. Bu, hem daha fazla hasarı önler hem de kanamayı kontrol altında tutar. Saplanan nesnenin çıkarılması mutlaka bir sağlık uzmanı tarafından yapılmalıdır. Acil yardım ekiplerine ulaşana kadar mevcut durumu koruyun.
7-Kanamayı Durdurmak İçin Turnike Yapın.
GERÇEK: Turnike, doğru uygulanmadığında ciddi riskler taşır ve yalnızca diğer yöntemlerle kontrol edilemeyen ciddi kanamalarda kullanılmalıdır. Amaç, kanayan atardamarı kemik ve deri arasında sıkıştırarak kan akışını durdurmaktır. Ancak turnike, belirli aralıklarla gevşetilmezse kangrene yol açar.
Turnike, ölüm-kalım durumu oluştuğunda, son çare olarak kullanılmalıdır. Ayrıca uygulandıktan sonra mümkün olan en kısa sürede tıbbi yardım alınmalıdır. Yanlış veya gereksiz kullanım, kurtarılabilecek bir uzvun kaybına neden olur.
8-Yılan Isırırsa Zehri Emip Tükürmeniz Gerekecektir
GERÇEK: Bu yaygın hayatta kalma miti, yılan ısırıklarına karşı tehlikeli ve etkisiz bir yöntemdir. Öncelikle, sizi ısıran yılanın zehirli olup olmadığını bilmiyor olabilirsiniz. Zehirli bir yılan tarafından ısırılmış olsanız bile, venom çok hızlı bir şekilde kana karışır, bu yüzden onu emerek çıkarmanız mümkün değildir.
Ayrıca, yarayı emmeye çalışırsanız, ağzınızdaki bakteriler, yaranın enfekte olmasına yol açar. Ayrıca zehir, ağzınızdan boğazınıza veya sindirim sisteminize inerek başka sağlık sorunlarına neden olabilir. Yapmanız gereken doğru adımlar şunlardır:
- Kalp Atış Hızını Azaltın: Hızlı hareket etmekten kaçının; bu, zehrin vücutta daha yavaş yayılmasına yardımcı olur.
- Yarayı Kalp Seviyesinden Aşağıda Tutun: Isırılan bölgeyi kalbinizin altındaki bir seviyede tutarak venomun daha hızlı yayılmasını önleyin.
- Tıbbi Yardım Alın: En kısa sürede sağlık hizmetine ulaşmaya çalışın. Yılan türünü tanıyorsanız, bu bilgiyi sağlık ekiplerine iletmek de önemlidir.
9- Boz Ayıyla Karşılaşacak Olursanız Ölü Taklidi Yapın.
GERÇEK: Bir ayıyı ölü taklidi yaparak kandırmak işe yaramaz. Bir ayıyla karşılaşırsanız, ilk yapmanız gereken yavaşça geri çekilmek ve onunla göz temasından kaçınmaktır. Ancak ayının bulunduğu yer sizin kamp alanınız ya da evinizin çevresiyse, kendinizi daha büyük ve tehditkâr göstermeye çalışmalısınız.
Kollarınızı açarak boyunuzu artırın, bağırarak yüksek ses çıkarın; bu, çoğu durumda ayıyı korkutacaktır. Bir ayı saldırısına uğradığınızda ise uygulanacak strateji, ayı türüne ve saldırının doğasına bağlıdır:
- Boz Ayı (Grizzly): Eğer bir boz ayı sizi saldırıya uğratıyorsa, yüz üstü yatarak ellerinizi başınızın arkasına koyun ve ayının hareket etmesini bekleyin. Boz ayılar genellikle tehdit ortadan kalktığında saldırılarını durdurur.
- Siyah Ayı: Siyah ayılar farklı bir strateji gerektirir. Eğer bir siyah ayı saldırırsa, asla ölü taklidi yapmayın. Bunun yerine, mümkün olduğunca karşı koymaya çalışın. Taş, sopa veya elinizdeki herhangi bir nesneyle kendinizi savunun. Siyah ayılar genellikle bir tehditle karşılaştıklarında geri çekilirler.
10- Önce Yiyecek Bulmanız Gerek.
GERÇEK: Açlık genellikle hayatta kalma senaryolarında öncelikli bir sorun değildir. İnsan vücudu, genetik yapıya ve vücut kütlesine bağlı olarak yiyeceksiz haftalarca dayanır. Hiçbir şey yemeseniz bile, sıvı kaybına uğramadığınız sürece 3 ila 6 hafta boyunca hayatta kalırsınız.
Buna karşılık, su kaybı ve barınak ihtiyacı gibi konular çok daha acil ve öncelikli hale gelir. Doğada önce su bulmaya, vücut sıcaklığınızı korumaya ve güvenli bir barınak inşa etmeye odaklanmanız gerekir. Yiyecek aramaya başlamak, yalnızca bu temel ihtiyaçlar karşılandıktan sonra düşünülmesi gereken bir adımdır.
İleri Okumalar:
- 30 Common Survival Myths That Are Actually Dangerous.ş Kaynak site: Bored Panda. Yayınlanma tarihi: 14 Haziran 2022. Bağlantı: 30 Common Survival Myths That Are Actually Dangerous
- Dead Wrong: 26 Survival Myths That Can Get You Killed; https://www.outdoorlife.com/
YolveMacera
