Gerçekçi olalım. Sabahlar bir çoğumuz için berbattır. Rahat ve sıcak yataklarımızdan kalkma fikri, rahatsız edici alarm sesi ve işe gitme fikri kulağa şu an bile pek sevimli gelmiyor. Roma’nın filozof Kralı Marcus Aurelius’da belki aynı sorunu hissediyordu. Bu nedenle, başyapıtı Meditasyonlar’da ayağa kalkmak için tavsiyeler yazmak zorunda kaldı. Bu tavsiyeleri elbette kendine vermişti. Ancak yine de biraz göz atmak sizi sabah insanı yapmasa da ayağa kalkmanızı biraz daha kolaylaştırabilir.
Antik Roma’nın Beş İyi İmparatorlarından sonuncusu* ve etkileyici filozoflarından biri Marcus Aurelius idi. Kendisi günümüzde antik Stoacı felsefenin modern anlayışının önemli bir kaynağı olarak bilinir. Kendisine bir dizi not olarak yazılan Meditasyonlar, pratik bilgeliği, erişilebilirliği ve Stoacı fikirlere bağlılığı nedeniyle büyük beğeni toplar. Bize, sağlıklı bir ruh haline ve içsel huzura sahip olmak için bir güne nasıl başlamamız gerektiğine dair öneriler sunar. Onun iki milenyum önce yazılarında verdiği mesaj zamansız.
Sabahları canın yataktan çıkmak istemediğinde, hemen şöyle düşün: “Bir insanın görevini yerine getirmek için kalkıyorum. Bunu yapmak için için doğdum, bu dünyaya bunun için getirildim. Peki ama neden yakınıyorum öyleyse? Yataktan çıkmayıp yorganı başıma çekmek için mi yaratıldım yoksa?
Kuşkusuz çok daha hoş bir şey bu. Bunun için mi geldin dünyaya öyleyse? Harekete geçmek için değil de, duyuları sınamak için mi? Ağaçları, kuşları, karıncaları, örümcekleri, arıları görmüyor musun? Onların her birinin evrenin akışı içinde kendine düşen görevi yerine getirdiğini, evrensel düzene küçük de olsa katkıda bulunduğunu görmüyor musun? Sense, kendi adına, bir insan olarak yapman gereken şeyi yapmayı red mi edeceksin? Kendi doğana uygun olanı yapmak için acele etmeyecek misin?
“Öğrendiğin mesleğini sev ve ondan hoşnut ol.”
Marcus Aurelius Bize Ne Mesaj Verir?
Marcus Aurelius insanların erdemli bir şekilde yaşaması gerektiğine inanırdı. İnsanlar doğaya uygun bir biçimde yaşamalıydı: “Eğer böyle yaparsan, hiçbir şey ummaz, hiçbir şeyden korkmaz, yaptığın her işten ve söylediğin her sözden hoşnut olursan, ancak öyle mutlu olabilirsin.”
Marcus’un dünyasında, atlardan insanlara kadar her şeyin bir amacı vardır. İnsanın amacı, düşünen bir varlık olarak, zihnini önemsiz şeylerden, dikkat dağınıklığından temizlemek ve kendini yanılsamalardan kurtarmak olmalıdır. Devamında da her gün yapılması gereken en önemli göreve odaklanması gerekmektedir. Başka bir yazısında şöyle der.
“Eğer dış kaynaklı herhangi bir şeyden sıkıntı duyuyorsanız, sorun o şeyin kendisinden değil, sizin bakış açınızdan kaynaklanır ve bunu her an değiştirme gücüne sahipsiniz. “. Neyi kontrol edebileceğimizi ve neyi kontrol edemeyeceğimizi anlamak önemli. Sonrasında da Marcus’un dediği gibi “Her şeyi hayatımızda yaptığımız son şeymiş gibi yapmak” belki de gerekli…
Sabahları yorgun olabiliriz ve kalkıp yapmamız gereken işler sıkıcı, kasvetli ve yorucu olabilir. Ancak ayağa kalkmalıyız ve sonra üretken olmalıyız. Stoacı felsefe, erdemin, en önemli şeyin, doğaya uygun yaşamakla kazanıldığını savunur. Yukarıdaki paragraflarda, Aurelius’un yataktan kalkmanın ve işe gitmenin insan yaşamının bir parçası olduğunu ve bu nedenle yapması gerektiğini sürekli kendine hatırlattığını görebiliriz.
Stoacılar, evrenin, tüm evrene nüfuz eden ilahi bir akıl tarafından yönlendirildiğine inanıyorlardı. Evren ve bu sebep, kendi içinde tutarlı ve çoğunlukla determinist olarak görülüyor. Evrendeki her şeyin, bu kendi içinde tutarlı bütünün parçası olan bir doğası vardır. Dünyanın düzgün çalışması için her şeyin doğasına uygun yaşaması gerekir. Eğer yapmazsan, sadece erdemden yoksun olmazsın. Aynı zamanda muhtemelen mutsuz da olursun. Bu nedenle, yatakta kalırsanız rahat olsanız da, uzun vadede sonuçlar daha az hoş olacaktır. Bir daha ki sefere yataktan kalmakta zorlandığınız da bilgelerin bile aynı sorunlu yüzleştiğini anımsamak sizi daha fazla motive edecektir.
Marcus Aurelius Hakkında
*Marcus Roma İmparatorluğu gücünün doruğundayken ülkeyi yöneten Beş İyi İmparator’un sonuncusu olarak tanınmaktadır. Pax-Romana ya da Roma Barışı olarak anılan bu dönemde sanat, felsefe ve ticaret alanlarında büyük gelişmeler yaşanmıştır. Filozof-imparator bu dönemi daha uzun bir süre devam ettirebilmek için mücadele vermiş, ancak ölümünden kısa bir süre sonra Roma Barışı son bulmuştur. Beş İyi İmparator, Nerva, Trajan, Hadrian, Antoninus Pius ve Marcus Aurelius adlı İmparatorlardır.
Göz atmak isterseniz
- Basit Bir Kaç Adım İle Mutlu Olmak Mümkün!
- Neden En Az Bir Kez Yalnız Seyahat Etmelisiniz?
- Modern Zaman Sorunu: Sürekli Meşgul Olmak Zorunluluğu
- Doğa Acele Etmez, Yine de Her Şeyi Başarır
Kaynaklar ve İleri okumalar:
- How to Begin Each Day: A Recipe for Unshakable Sanity and Inner Peace from Marcus Aurelius; Bağlantı: https://www.brainpickings.org/
- Marcus Aurelius’ guide to becoming a morning person; yayınlanma tarihi: 17 mart 2020; Bağlantı: https://bigthink.com/
YolveMacera
