ÖĞREN

Nemo Noktası: Karaya En Uzak Ve En Issız Yer

Dünyanın en yalnız noktası olarak anılan Nemo Noktası, o kadar uzak bir konumdadır ki, oraya ulaşmak için 2.700 kilometre boyunca okyanusta yol almak gerekir. En yakın kara parçası ise, sadece kuşların yaşadığı küçük adalardan oluşan bir kümedir.

Nemo Noktası o kadar izole bir bölgededir ki, buraya en yakın insanlar genellikle Dünya’dan 400 kilometre yukarıda, Uluslararası Uzay İstasyonu’nda bulunan astronotlardır.

Pasifik Okyanusu’nun tam ortasında bulunan Nemo Noktası, “erişilemezlik kutbu” olarak da bilinir. Easter Adası’nın güneyinde ve Antarktika’nın kuzeyinde yer alan bu bölge, tamamen okyanusla çevrilidir ve deniz derinliği 4.000 metre üzerine ulaşır.

Bu son derece izole konumu, Nemo Noktası’nı uzay endüstrisi için oldukça cazip bir hedef haline getirmiştir. Bu bölge, insanlardan ve deniz trafiğinden uzak olduğu için eski uyduların, uzay araçlarının ve hatta Uluslararası Uzay İstasyonu’nun (ISS) görev süresi sona erdiğinde düşürüleceği nokta olarak kullanılmaktadır.

Nemo Noktası Neden Uzay Mezarlığı Diye Bilinir?

1970’lerden bu yana, küresel uzay programları yaklaşık 300 emekli uzay aracını, uzay istasyonlarını ve uyduları Nemo Noktası’na düşürdü. Bu uzak ve izole bölge, insan faaliyetlerinden en uzak nokta olduğu için uzay çöplerinin kontrollü bir şekilde bertaraf edilmesi amacıyla tercih ediliyor.

Son olarak, NASA, Uluslararası Uzay İstasyonu’nu (ISS) 2031 yılında emekliye ayırarak Nemo Noktası’na yönlendireceğini duyurdu. ISS, 357 109 metre uzunluğunda ve 419.725 kilogram ağırlığında. Bu dev yapı, şimdiye kadar Nemo Noktası’na düşürülen en büyük uzay enkazı olarak tarihe geçecek.

Zamanla, Nemo Noktası dev bir uzay mezarlığına dönüşmüş durumda. Eski uydular, kargo modülleri ve uzay istasyonları, bu noktada okyanusun derinliklerine gömülerek gezegenimizin yörüngesindeki atıkların kontrol altında tutulmasını sağlıyor. Böylece, uzay çöplerinin Dünya’ya zarar vermeden güvenli bir şekilde bertaraf edilmesi mümkün oluyor.

Dünyadaki uzay araçlarının sulara gömüldüğü iki başka nokta daha bulunmaktadır: biri Hint Okyanusu’nda, diğeri ise Güney Atlantik Okyanusu’ndadır. Ancak Nemo Noktası, geniş ve kesintisiz okyanus alanı sayesinde, uzay araçlarını en güvenli şekilde düşürebilecek en büyük alanı sunmaktadır.

Pasifik Okyanusu’nun hassas deniz yaşamı bu durumdan nasıl etkileniyor?

Araştırmalara göre, işte tam da bu nedenlerden dolayı Nemo Noktası ideal bir uydu mezarlığı olarak görülüyor. Bölgedeki zayıf okyanus akıntıları ve karaya olan aşırı uzaklık, bu kısmına besin akışını büyük ölçüde sınırlandırıyor. Bununla birlikte, aşırı derecede yoğun ultraviyole (UV) ışınlarına maruz kalması, burayı yaşam için oldukça zor bir ortam haline getiriyor.

Çalışmalar, bu bölgedeki biyokütlenin olağanüstü derecede düşük olduğunu ve çok az biyolojik çeşitliliğe sahip olduğunu ortaya koymuştur. 2019 yılında, bilim insanları Nemo Noktası çevresindeki yüzey mikroplarının yoğunluğunu ölçtüğünde, tarihte okyanus yüzey sularında kaydedilen en düşük hücre sayılarından birine ulaştılar.

Nemo Noktası, Dünya üzerindeki karaya en uzak nokta olarak bilinir. Resmî adıyla “okyanusun erişilemezlik kutbu”, Güney Pasifik Okyanusu’nda yer alır ve en yakın kara parçasına yaklaşık 2.688 kilometre uzaklıktadır.

Bu veriler, Nemo Noktası’nın biyolojik olarak en verimsiz ve en ıssız deniz alanlarından biri olduğunu gösteriyor. Bu nedenle, buranın uzay enkazı için kullanılmasının deniz ekosistemleri üzerindeki etkisinin oldukça minimal olduğu düşünülmektedir.

Dünyadaki En Ücra Yerleşim Yeri Neresidir?

Dünyanın en uzak ve izole yerleşim yeri Tristan da Cunha Adasıdır. Güney Atlantik Okyanusu’nda bulunan bu küçük ada, kalıcı insan yerleşimine sahip en izole kara parçası olarak kabul edilir. 1506 yılında Portekizli Amiral Tristão da Cunha tarafından keşfedilmiş olup günümüzde İngiliz Milletler Topluluğu’na bağlıdır. Yüzölçümü 78 kilometrekare olan bu ada volkanik kökenlidir

Dünyanın en ücra yerleşimi olarak kabul edilen bu ada, sadece birkaç yüz kişilik küçük bir topluluğun ev sahipliğini yapmaktadır ve dış dünyayla bağlantısı son derece sınırlıdır.

Tristan da Cunha’nın en yakın kara parçası 2.334 kilometre uzaklıktaki St. Helena Adasıdır. En yakın kıta şehri ise 2.778 kilometre doğuda, Güney Afrika Cumhuriyeti’nin Cape Town kentidir. Ada tamamen izole bir yapıya sahiptir ve ulaşım oldukça zordur. Havaalanı bulunmamakta olup, yalnızca küçük bir liman mevcuttur.

Adada yaklaşık 245 kişi yaşamaktadır. Tüm nüfus Edinburgh of the Seven Seas adlı yerleşim bölgesinde toplanmıştır. Ada halkı sınırlı imkanlara sahiptir ve sosyal tesisler oldukça kısıtlıdır. Bir okul, bir hastane, bir postane, bir müze, bir pastane, bir bar ve bir yüzme havuzu bulunmaktadır.

Eğer uzaklarda yaşamayı istiyor ve oraya göçmeyi düşünürseniz, bunu başarmanızın çok zor olduğunu aklınızdan çıkarmayın. Kısa süreli ziyaretlere açık olan adaya kalıcı olarak yerleşmenin tek yolu, burada yaşayan kişiler ile aile bağlarına sahip olmanızdır.

Yazının devamında göz atmak isterseniz: Queimada Grande Adası Neden Yılan Adası Olarak Bilinir?


Kaynaklar ve ileri okumalar:

  • What’s the most remote spot on Earth?; Yayınlanma tarihi: 25 Şubat 2022; Kaynak site: How Stuff Works. Bağlantı: What’s the most remote spot on Earth?;
  • Reintjes G, Tegetmeyer HEBürgisser M, Orlić STews I, Zubkov M, Voß D, Zielinski O, Quast C, Glöckner FOAmann R, Ferdelman TG, Fuchs BM.2019.On-Site Analysis of Bacterial Communities of the Ultraoligotrophic South Pacific Gyre. Appl Environ Microbiol85:e00184-19.https://doi.org/10.1128/AEM.00184-19

Size Bir Mesajımız Var

YolveMacera ekibi olarak yaklaşık 25 yıldır yollardayız. Gezmenin, kişinin hoşgörüsünü, yaratıcı yanını ve duyarlılığını artıran bir okul olduğunu ve bu okulun yaşı olmadığını; paylaşmanın da gezmek gibi bir tutku olduğunu biliyoruz. Bu nedenle hem etkinlikler düzenliyor, tutkumuzu paylaşmayı amaçlıyor hem de sizlere kaliteli içerikler üretmeye çalışıyoruz. Bu sitenin tek kazancı sizlere göstermek zorunda kaldığımız reklamlardır. Yüksek okunurluk düzeyine sahip bir web sitesi barındırmak ne yazık ki günümüzde oldukça masraflıdır. Bu konuda bizi anlayacağınızı umuyoruz. Ayrıca siz de bizimle yeni maceralara, mecralara, dostluklara ve paylaşımlara merhaba demek isterseniz topluluğumuza dahil olabilirsiniz.

YolveMacera

Sibel Çağlar

Merhaba. Matematik öğretmeni olarak sürdürdüğüm hayatıma ilerleyen süreçte doğa sporlarını ve içerik üreticiliğini eklemeyi tercih ettim. Bilim, tarih ve coğrafya ilgi alanlarımın başında geliyor. Severek üretiyorum ve ürettiklerimi yayınlıyorum. Yolculuğumda bana eşlik ettiğiniz için teşekkürler.

İlgili Makaleler

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu