Hepimiz dönem dönem yalnız kalmak isteriz. Bunun için eğer imkanlarımız var ise dağın başında yerleşecek bir kulübe ararız. Ancak kimi insanların imkanları bir kulübe edinmekten daha fazlasını karşılar. Bu kişiler de çoğunlukla gösteriş amaçlı olarak ada satın alırlar.
Ancak Brendon Grimshaw farklıydı. Grimshaw’ın satın aldığı Seyşeller’deki Moyenne adası da öyleydi. Moyenne Adası, kitlesel turizm ile yüzleşmeden önce gelmeden önce Seyşeller’in neye benzediğini bizlere hatırlatıyor.
Grimshaw, Hint Okyanusu’ndaki 115 adadan oluşan ve sadece sekizinde kalıcı olarak yerleşim bulunan bir takımada olan Seyşeller’e ilk olarak 1962’de tatil için geldi. O sırada, Doğu Afrika’daki en büyük gazetelerden birinde çalışan bir editördü. Ama Grimshaw bir tatilden daha fazlasını arıyordu.
Tanzanya bir yıl önce bağımsızlığını ilan etmişti. Bu durumda bir İngiliz olan Grimshaw, ona bu ülkede daha fazla iş olanağı olmayacağının farkındaydı. Yakında işsiz kalacağını bilen Grimshaw, yaşamına yeni baştan yön vermeye karar verdi. Doğaya daha yakın olmayı hayal ediyordu. Bu da onu Seyşeller’de bir ada satın alma fikrine yönlendirdi.
Bu hayalin peşinden giden Grimshaw bir gerçekle yüzleşmek zorunda kaldı. Piyasada çok fazla ada yoktu ve adaların fiyatları göz kamaştırıcıydı. Tatilinin sondan ikinci gününde, Seyşeller’in başkenti Victoria’da genç bir adam ona yaklaştı ve bir ada satın almak isteyip istemediğini sordu.
Bu elbette onun beklediği teklif idi. Birlikte Seyşeller’in en büyük adası Mahé’nin kuzey kıyısından 4.5 km uzaklıkta bulunan 0.099 kilometrekarelik bir nokta olan Moyenne adasına gittiler. Grimshaw, adayı görür görmez buranın sessizliğine ve vahşi bitki örtüsüne aşık oldu.
Seyşeller tatilinin son gününde gece yarısına dört dakika kala Grimshaw, Moyenne için 8.000 £ ödemek için bir anlaşma imzaladı. Ada artık onundu. Ancak Moyenne adasını satın almak, onunla ilgilenmekten daha kolay bir işti. Sonuçta bir balıkçı ailesi dışında bu adada son 10 yıldır hiç kimse yaşamamıştı. 1972’de orada tam zamanlı yaşamak için adaya taşındı.
Moyenne Adasını Tanıyalım
Moyenne, Seyşeller’in iç adalarının en küçüklerinden biridir. Adanın boyutları 400 x 300 metre kadardır. En yüksek noktası ise 61 metre civarındadır.
Bu küçük adacığın 2 kilometre civarında olan kıyı şeridi, Seyşel Adaları’na beyaz kum ve granit kayalar ile süslüdür. Ancak aynı zamanda adayı kaplayan ve su kenarının üzerinde nerdeyse bir duvar örmüş olan ağaçlar da adanın diğer özelliklerindendir. Bu nedenle böyle bir adaya sahip olsanız bile bu adada yaşamı devam ettirecek sistemi geliştirmek zorlu bir görevdir.
Neyse ki Grimshaw yalnız değildi. Yanında balıkçının 19 yaşındaki oğlu Rene Antoine Lafortune vardı. İkisi birlikte çalışmaya başladı. Çalılıkları temizlediler, ağaç diktiler, yürünebilecek patikalar oluşturdular. 109 dev kara kaplumbağasını satın alıp adaya getirdiler.
Grimshaw’ın ilk hedefi Moyenne’i aşırı gelişmeden korumaktı. İlk başta bu, adanın ham güzelliğini ortaya çıkarmak ve günlerini yaşayabileceği mütevazı bir ada evi inşa etmek anlamına geliyordu. Ancak uzun vadeli hayali, kendisinden daha uzun yaşayacak ve o gittikten sonra da korunacak bir doğal cennet yaratmaktı.
1980’lerde Seyşeller’de turizm büyüyüp takımadalar tropik bir ada cenneti ile eş anlamlı hale geldikçe, yatırımcılar açgözlü bakışlarını Moyenne adasına çevirdi. Grimshaw ‘a adayı satması için 50 milyon dolara kadar teklif verildi. Ancak o, her türlü teklife kapalıydı.
Grimshaw yaşlandıkça, adanın geleceğini korumak için sınırlı zamanının kaldığını giderek daha fazla fark etti. Adanın velayetini devredebileceği çocukları yoktu. Yaşam arkadaşı Lafortune 2007’de vefat edince Grimshaw harekete geçmeye karar verdi.
Sonunda adayı korumak için Seyşeller Çevre Bakanlığı ile bu adayı Ste Anne Deniz Parkı’nın bir parçası olarak içeren, ancak ona kendi özel statüsünü veren bir anlaşmayı 2009 yılında imzaladı. Bu anlaşma sonucunda da dünyanın en küçük milli parkı olan Moyenne Adası Milli Parkı doğdu.
Grimshaw 2012’de öldü. Daha sonrasında onunla birlikte yaşamaya başlayan babasının yanına, adanın korsan koyu denilen kısmına, kim olduğu bilinmeyen iki korsanın yanına gömüldü. İsteği üzerine, Grimshaw’ın mezar taşında “Moyenne ona gözlerini etrafındaki güzelliğe açmayı ve Tanrı’ya teşekkür etmeyi öğretti” yazıyor.
Son vasiyeti ise “Moyenne Adası, Seyşeller ve denizaşırı ülkelerden gelen tüm milletlerden, renklerden ve inançlardan ziyaretçiler için bir barış, sükunet, dinlenme ve bilgi mekanı olarak korunacaktır.” biçiminde oldu.
Günümüzde Moyenne Adası
Grimshaw’ın isteklerini yerine getirme görevi, günümüzde Moyenne Adası Vakfı’nın elindedir. Adada halen konaklama için herhangi bir yer yoktur. Yerel yemekler sunan bir restoran, Grimshaw’ın adına düzenlenmiş ve dev kaplumbağalar ile Moyenne adası halen bakirliğini korumaktadır.
Seyşeller’de başka hiçbir yer Moyenne’nin sığ sularda yalınayak karaya çıktığınızda hissettiği ıssız ada keşfi duygusunu yaşayamazsınız. Adada Grimshaw ve Lafortune tarafından dikilmiş 16.000 ağaç bulunmaktadır. Bir tahmine göre, Moyenne, dünyadaki diğer tüm milli parklardan m2 başına daha fazla bitki türüne sahiptir.
En yoğun turizm sezonunda bile, adada herhangi bir zamanda nadiren 50’den fazla ziyaretçi bulunur. Grimshaw ve arkadaşları sayesinde Moyenne adası muhtemelen uzun bir süre daha bu şekilde kalacaktır.
Yazının devamında Dünyamızı Süsleyen Gökkuşağı Dağlarını Keşfedebilirsiniz, ya da isterseniz Hotel Del Salto’nun Ürpertici Hikayesini okuyabilirsiniz.
Kaynaklar ve ileri okumalar:
- Moyenne Island: The world’s smallest national park; Yayınlanma tarihi: 20 Ocak 2022; Bağlantı: https://www.bbc.com
- British man bought island on a whim 40 years ago, still lives there with over 100 tortoises; yayınlanma tarihi: 27 Nisan 2012; Bağlantı: https://ca.news.yahoo.com/
YolveMacera