Henry David Thoreau 19. yüzyılda yaşamış Amerikalı bir şair, filozof ve aynı zamanda çevre
ve doğa bilimcidir. Henry David Thoreau, Walden adlı kitabında doğaya, sadeliğe ve bağımsızlığa olan sevgisini ilan etmiştir. Kendisini biraz daha yakından tanımanızı öneririz.
Modern yaşamda başarılı olmak, teknolojiyi aktif biçimde kullanmak, sürekli olarak diğer insanlarla bağlantıda olmak, para için mümkün olduğu kadar çok çalışmak ve bize söyleneni fazla da sorgulamadan yapmayı içerir. Bu unsurlar başarı için neredeyse geleneksel bir reçetedir. Bu nedenle, modern yaşamla ilgili en iyi tavsiyelerden bazılarının ormanda yalnız yaşayan ve vergilerini ödemeyi reddeden işsiz bir yazardan gelmesi şaşırtıcı gelecektir.
Oysa ki Thoreau’nun sade yaşam felsefesi mevcut yaşam biçimimizi ve tercihlerimizi sorgulamamıza, kaybettiğimiz bireysel özgürlüğümüzü ve bağımsızlığımızı yeniden kazanmamıza, aynı zamanda ihtiyaçlarımızı azaltarak sade bir yaşam sürmemize, böylece doğaya daha az zarar vermemize olanak sağlar. Onun felsefesini anlamak için kısaca kendisini tanımalısınız.
Henry David Thoreau Kimdir?
1817’de Concord, Massachusetts’te doğan David Henry Thoreau, Harvard’dan mezun olduktan sonra bir süre öğretmenlik yapmaya başladı, ancak mevcut okulların yapılanma biçiminden rahatsız olduğu için işi bıraktı. Ardından bir süre ailesinin kurşun kalem fabrikasında çalıştı. Babası öldükten sonra Thoreau, aile şirketini yönetti. Ancak bir zaman sonra da bu işi de doğal kaynakların sömürülmesine ve ormanların katledilmesine karşı olduğu için bırakacaktı.
Aradığı değişim, Amerikalı filozof Ralph Waldo Emerson (1803-1882) ile dikkate değer bir dostluk kurduktan sonra oldu. Emerson hem Thoreau’ya yazar olması için ilham verdi hem de kasaba yakınındaki Walden Göleti’ni çevreleyen ormanda sahip olduğu arsaya Thoreau’nun küçük bir kulübe inşa etmesine izin verdi
Thoreau, hemen harekete geçti. Yol sizi nereye götürüyorsa oraya gitmeyin, yol olmayan yerden gidin ve iz bırakın.” diyen Ralph Waldo Emerson’un izinden yürüdü. Thoreau bu mütevazi evinde ekip biçerek, yemeğini, hayatında neye gereksinimi varsa kendi karşılayarak iki sene yaşadı. Burada deneyimlerini kaleme aldı ve iki sene sonunda ilk kitabını tamamladı.
Henry David Thoreau ve Basit Yaşam Felsefesi
Küçük evlerin moda olmasından çok önce Thoreau, basit, minimalist bir yaşam tarzı yaşamanın yararları hakkında yazılar kaleme aldı. “İnsan vazgeçebildiği eşya oranında zengindir.” fikrini savunmaya başladı. Paranın büyük ölçüde gereksiz olduğuna inanıyordu. Geleneksel anlamda çalışmak da gereksizdi.
Ona göre insan toplumun ve sistemin kendisine dayattıklarını reddetme cesaretine sahip olduğu sürece kendi istediği koşullar içinde yaşayabilirdi. Bir kişi dünyayı değiştirebilmek için öncelikle kendini değiştirmeyi başarmalıydı. Hayat felsefesi “basitleş ve basitleştir” oldu.
Bir Sivil İtaatsiz Olarak Thoreau
Deneyini tamamlayıp kitabını bitiren Thoreau, iki yıl sonra medeniyete geri döndü. Ancak bu süreçte yazmaya da devam etti. Fikirleri zamanla onu belli siyasi sonuçlara götürdü. Thoreau, “Sivil Hükümete Direniş – Resistance to Civil Government’” (1849) adlı eserinde, “Sivil İtaatsizlik” olarak adlandırdığı şeyi yani ahlaki olmayan yasalara barışçıl bir şekilde direnmeyi önerdi.
“Sivil İtaatsizlik” Thoreau’nun en kalıcı ve etkili eserlerinden biridir. İlerleyen yıllarda Mohandas Gandhi, İngiliz sömürgeciliğine karşı verdiği mücadelede bir model olarak şiddet içermeyen itaatsizlik fikrini benimsedi. Kendisi Thoreau’dan ‘Amerika’nın yetiştirdiği en büyük ve en ahlaklı adamlardan biri’ olarak bahsetti.
Ayrıca, Martin Luther King, Thoreau’nun fikirlerini eşitlik için mücadelesinde kullandı. Tutumluluğa ve maddi dünyaya sırt çevirmeye yapılan vurgular, ekonomik krizler esnasında daha kolay kabul edilebilir. Nitekim öyle oldu. 1930’lardaki buhran sırasında, felsefesi özellikle Amerika’da popüler hale geldi.
Walden’dan ayrıldıktan sonra Thoreau çok seyahat etti, zamanını bir bilirkişi olarak çalışarak geçirdi ve özellikle çevre hakkında daha birçok makale yayınladı. Üniversite yıllarından beri tüberkülozla mücadele etmişti. Yaptığı bir geziden sonra yine tüberküloza yakalandı. Üç yıl sonra 1862’de, sadece 44 yaşında öldü.
Henry David Thoreau’nun doğaya olan saygısı, basit yaşam felsefesi ve sivil itaatsizlik düşünceleri, günümüzde de çeşitli çevre hareketleri ve düşünce akımları üzerinde etkisini sürdürmektedir. Günümüz dünyasına ve insanına baktığımızda Thoreau’nun düşüncelerinin yaşadığı dönemin çok ilerisinde ve bugün sahip olduğumuz bazı sorunlara çözüm sunabilecek nitelikte olduğunu söylemek de mümkündür.
Yazıyı sevdiğimiz bir sözü ile kapatalım. “Tutkularınızdan ve hayallerinizden vazgeçmeyin. Eğer vazgeçerseniz, bedeniniz bu dünyada var olsa da, yaşamınız son bulur. “
Kaynaklar ve İleri Okumalar:
- 11 Facts About Henry David Thoreau. Yayınlanma tarihi: 12 Temmuz 2022. Bağlantı: 11 Facts About Henry David Thoreau
- Why We Love Henry David Thoreau, in 5 Quotes. Yayınlanma tarihi: 2 Mart 2021. Bağlantı: Why We Love Henry David Thoreau, in 5 Quotes
- Furtak, Rick Anthony, “Henry David Thoreau”, The Stanford Encyclopedia of Philosophy (Fall 2019 Edition), Edward N. Zalta (ed.), https://plato.stanford.edu/archives/fall2019/entries/thoreau/.
- Erkek, F.(2022). Henry David Thoreau’nun sade yaşam felsefesi. Nosyon: Uluslararası Toplum ve Kültür Çalışmaları Dergisi, 10, 55-65.
Size Bir Mesajımız Var
YolveMacera ekibi olarak yaklaşık 25 yıldır yollardayız. Gezmenin, kişinin hoşgörüsünü, yaratıcı yanını ve duyarlılığını artıran bir okul olduğunu ve bu okulun yaşı olmadığını; paylaşmanın da gezmek gibi bir tutku olduğunu biliyoruz. Bu nedenle hem etkinlikler düzenliyor, tutkumuzu paylaşmayı amaçlıyor hem de sizlere kaliteli içerikler üretmeye çalışıyoruz. Bu sitenin tek kazancı sizlere göstermek zorunda kaldığımız reklamlardır. Yüksek okunurluk düzeyine sahip bir web sitesi barındırmak ne yazık ki günümüzde oldukça masraflıdır. Bu konuda bizi anlayacağınızı umuyoruz. Ayrıca siz de bizimle yeni maceralara, mecralara, dostluklara ve paylaşımlara merhaba demek isterseniz bu bağlantıdan topluluğumuza dahil olabilirsiniz.
YolveMacera