Dünyada nüfusun artmasıyla birlikte yerleşime ve ulaşıma açılan doğal alanlar, yaban hayatın sürekliliğini bölerek ekolojik dengenin bozulmasına neden oluyor. Bu da doğada yaşayan canlılar için büyük tehdit oluşturuyor. Yaban hayatı için önemli geçiş güzergahlarının otoyollarla kesiştiği yerlerde trafik araçları ile yaban hayvanlarının çarpışma riski artıyor. Bu da insan, hayvan ölümleri, yaralanmaları ve maddi hasarlar meydana getirebiliyor.
Bununla birlikte, yoldan geçen arabalar ve hayvanlar arasındaki çarpışmaları azaltmada dünya çapında oldukça etkili olan bir çözüm var: vahşi yaşam alt ve üst geçitleri. Diğer adıyla ekolojik köprüler. Hayvanlar için köprüler fikri ilk olarak 1950’lerde Fransa’da hayata geçirildi.
Devamında da tüm Avrupa’da yaygınlaştı. Bu geçitler genellikle arabadan baktığınız zaman normal bir üst geçit gibi görünürler. Ancak yerel bitki örtüsü ile kaplanmışlardır ve yaban hayat açısından fark edilmezler. Şu an ekolojik köprülerin en uzunu yapımı 2006’da tamamlanan Hollanda’da bulunan, 800 metre uzunluğunda ve 50 metre genişliğindeki ‘Natuurbrug Zanderij Crailoo’ ekolojik köprüsüdür.
Kuzey Brabant – Hollanda
Türkiye’de Yer Alan Ekolojik Köprüler
Ülkemizde ilk ekolojik köprü, Kuzey Marmara Otoyolu Projesi ile hayata geçirilen ‘Uskumruköy Ekolojik Köprüsü‘dür. Köprü bölgede bulunan karaca, domuz, çakal, tilki gibi birçok yaban hayvanlarını yönlendirici ve otoyolun karşısına rahatlıkla geçebilme imkanı sağlamaktadır.
Aynı zamanda beslenme, barınma, eş tutma ve üreme gibi problemlerinde önüne geçmektedir. Yeşil alanların tahribatını önleyecek ve trafik kazalarının da azalmasını sağlayan köprü 44 metre uzunluğundadır.
Bir diğer ekolojik köprümüz Tarsus-Pozantı Otoyolu’nun 30. kilometresinde yer alan ‘Orman Ekosistem Köprüsüdür‘. İzmir-Çeşme Otoyolu’nun Zeytinler-Alaçatı Kavşakları arasında yer alan ‘Zeytinler Doğal Yaşam Köprüsü‘ de bir başka ekolojik köprümüzdür.
Aşağıdaki görselde ise Adana’da Tarsus-Pozantı Karayolu üzerinde bulunan bir başka hayvanlar için yapılmış köprü örneğini görüyorsunuz. Dünyayı tüm canlılar için yaşanabilir kılmamız gerekli. Daha da yaygınlaşması dileğimizle…
Kaynaklar ve İleri okumalar:
- How wildlife bridges over highways make animals; https://www.nationalgeographic.com
- Safe passage route of wild animals in Turkey: Ecological bridges; https://www.aa.com.tr/
YolveMacera
