Ekstrem sporlar genellikle tehlikeli olan aktivitelerdir ve bazen küçük hatalar yaralanmaya ve hatta ölüme neden olabilir. Ekstrem sporların listesi uzundur ve aralarında önemli farklılıklar vardır, ancak hepsinin ortak bir yanı da bulunur. Bu sporlarla uğraşmak sizi enerji dolu, güçlü ve neredeyse yenilmez hissettirir. Sınırlarınızı zorlamanıza, korkularınızdan kurtulmanıza ve yeni hedeflere ulaşmanıza yardımcı olur. Güçlü duygulara olan bu bağımlılığın bilimsel ve biyolojik bir temeli olduğu için ekstrem sporlar yapmanın sizi bağımlı hale getirmesi şaşırtıcı değildir.
Adrenalin Altında Vücudunuz
Ekstrem sporların hücreler üzerinde güçlü bir etkisi var. Vücut “savaş veya kaç” sistemini etkinleştirince iki üç dakika içinde hormonlar kan dolaşımına karışır. Böbrek üstü bezleri, beyinden gelen sinyallere yanıt olarak adrenalin üretir. Epinefrin adıyla da bilinen bu hormonun görevi, vücudu eyleme geçmeye hazırlamaktır.
Adrenalin kalp atış hızını ve nefes alıp verme hızını yükseltir, enerji salınımını tetikler. Deriye ve bağırsaklara ayrılmış kaynakları buralardan alıp kaslara yönlendirir. Bizi daha uyanık ve daha duyarlı hale getirir. İşte bu hisler bazı insanlarda bağımlılık yaratabilir. Bağımlılık üç parçadan oluşur ve bunların yoğunlukları kişiden kişiye değişir.
Birincisi “heyecan arayışı”, yani sürekli yeni şeyler denemek ve hissetmektir. İkincisi “dürtüsellik”, yani kendimiz üzerinde ne kadar kontrole sahip olduğumuzdur. Sonuncusu ise “kompülsiflik”, yani eylemleri tekrarlama eğilimidir. Beynimiz, dopamin ve opiatlar gibi keyif verici kimyasallar salgılayarak olumlu davranışları ödüllendirir. Spor yapmak da dopamin salınımını tetikleyebilir. Ayrıca morfin üretimini de başlatır. Bu doğal ağrı kesici, öfori denilen coşku ve hoşnutluk hissine yol açabilir.
Tüm bunlar, riskli sporların yarattığı bu hisleri deneyimlemek ve daha fazla ve yeni uyaranlara olan ihtiyacı giderek daha fazla hissetmek için insanları “bağımlı” hissettirir. Bunun nedeni, vücudun bu duygulara alışması ve belirli heyecan durumlarına ulaşmak için “risk” düzeyini yükseltmek zorunda kalmasıdır. Ekstrem sporlar yapmak, özellikle başlangıçta korkutucu olabilir. Ancak, korkunuzu kaybetmek ve kendinizi denemeye cüret etmek gibisi yoktur.
Göz Atmak İsterseniz: Everest Dağına Tırmanmak: Peki Ama Nasıl?
İleri Okumalar: Why Are We Addicted to Extreme Sports?; https://www.seeker.com/
YolveMacera