Güney Peru’nun uzak bir yerinde çölün yüzeyine kazınarak yapılmış olan Nazca çizgileri, dünyanın en ilgi çekici çizimleridir. Yalnızca havadan bakıldığında net biçimde görülen bu çizgiler, içinde geometrik şekiller, düz çizgiler, kuş ve diğer hay anların resimleriyle birlikte toplam 300 figürden oluşur.
Bu çizgilere jeoglif (yeryüzünde taşları kaldırarak ya da düzenleyerek oluşturulmuş figürler ve şekillere verilen isim) denir. Yıllardır bilim insanları ve arkeologlar bu şekillerin neden yapıldığı konusunu tartışmaktadırlar.
Bu konuda farklı kuramlar ortaya atılmıştır. Tahminler arasında, bu çizgilerin gökbilimsel olayları gözlemlemede kullanıldığı, takvim görevi gördüğü, uzay gemileri için bir iniş pisti olduğu, yeraltındaki su kaynaklarının haritasını çıkarmak için kullanıldığı gibi birçok ihtimal bulunmaktadır.
Çölün üzerine bu netlikte resimler çizmek için harcanan zaman ve emek, bu çizgilerin Nazca toplumunda çok önemli bir yeri olduğunu göstermektedir. Acaba bu çizgiler neden var ve ne amaca hizmet ediyorlardı?
Nazca Çizgileri Nerededir ve Nasıl Keşfedilmiştir?
Nazca çizgileri, havayolu kuruluşları 1920’lerde Peru çölü üzerinde uçuşlara başladığı zaman keşfedildi. Peru’da arkeoloji biliminin öncüsü olan Julio Tello bu tasarımları 1926’da kaydetmişti. Ancak, tarihçi Dr. Paul Kosok 1941’de eşiyle birlikte Nazca’ya ilk kez gelene kadar bu esrarengiz şekiller üzerinde ciddi bir araştırma yapılmamıştı.
Nazca Çölü Pasifik Okyanusu ile And Dağları arasında, Peru’nun başkenti Lima’nın güneydoğusunda bulunan yüksek, çorak bir platodur. Çizgilerin bulunduğu ıssız ova Pampa Colorada’dır (Kırmızı Ova) ve Nazca ve Palpa şehirleri arasında 450 kilometrekarelik bir alana yayılmıştır. Bu ovanın üzerinde, en uzunu yaklaşık 13 km, en kısası 500 metreden biraz uzun olmak üzere çok farklı genişlik ve uzunluklarda düz çizgiler bulunur.
Ayrıca üçgen, spiral, daire ve ikiz kenar yamuk gibi dev geometrik şekiller ve sinekkuşu, maymun, örümcek, kertenkele ve bir pelikan gibi, uzunluğu 274 metreyi geçen inanılmaz hayvan ve bitki figürleri vardır.
Nazca’da insan biçiminde figür azdır. Ancak çölün kenarında dik tepelerin yamaçlarına kazınmış birkaç örnek vardır. Bunların en ünlüsü, 1982’de Eduardo Herran’ın bulduğu 32 metre uzunluğundaki aşağıdaki çizimdir.
Nazca Çizgileri Nasıl Yapıldı?
Çizgiler ortaya çıktığından beri nasıl yapıldıklarına dair birçok kuram ileri sürülmüştür. Çok büyük ve karmaşık oldukları ve yalnızca havadan görülebildikleri için, kimileri çizgilerin planının insanların katıldığı bir uçuş yardımıyla yapıldığını ileri sürmüştür.
Aslında çizgilerin nasıl yapılmış olduğu büyük bir sır değildir. Aşağıda bulunan daha açık renkli toprağı ortaya çıkarmak için, çölün yüzeyindeki oksit kaplı taşlar kaldırılmıştı. Bu yolla çizgiler, ortaya çıkan açık renkle, etraflarını saran çölün koyu kırmızısının oluşturduğu kontrastı yansıtan oyuklar halinde meydana gelmişti. Şekilleri ön plana çıkarmak için bazen çizgilerin kenarına taşlar dizilmişti.
Nazca Çölü dünyadaki en kurak yerlerden biridir. Bununla birlikte düz ve taşlık bir zemini olması burada neredeyse hiç erozyon olmamasını sağlar. Böylece bu dev doğal defterin üzerine çizilen hiçbir şey silinmemiştir. Uzun mesafeler boyunca devam eden düz çizgileri yapmanın basit yöntemleri vardır. Sembollerin nispeten daha karmaşık olanlarının yapımına, muhtemelen taslaklar çizilip, bunlar kalıplarla bölünerek başlanmıştır.
Bu Çizgiler Neden Yapıldı?
Nazca çizgilerini, MÖ 300’den MS 800’e kadar bu bölgede yaşayan Nazca uygarlığının yaptığı sanılmaktadır. Bu topluluk ile çizgiler arasındaki bağ, çizgilerin içinde bulunan çömlekler, çölün yüzeyine çizilmiş figürler ile Nazca kültüründeki figürler arasında göze çarpan benzerlik ve radyo karbon tarihlendirme yöntemiyle, bazı uzun çizgilerin bitiş noktasını işaretlemek için kullanılan tahta çubuklardan birinin MS 525’ten kalmış olduğunun belirlenmesine dayanır.
Nazca çizgileri üzerine araştırma yapan en tanınmış kişi 1946’da Nazca’daki çalışmalarına başlayan Alman matematikçi ve arkeolog Maria Reiche’dir. Reiche 50 yıl Nazca’da yaşayarak, hayatını bu çizgilerin incelenmesine ve korunmasına adamıştır. Reiche’nin düşüncesi, çizgilerin gökbilimsel bir takvim işlevi gördüğü ve Nazca Ovası’nın başlı başına dev bir gözlemevi olduğu yönündedir.
Amerikalı gökbilimci Gerald Hawkins, 1968’de bu kuramı sınadı. Hawkins, güneş, ay ya da yıldızların sistemine uyup uymadıklarını görmek için çizgilerin konumlarını bilgisayara aktardı. Sonuçlar, Nazca çizgilerinin küçük bir kısmının gökbilimsel bir anlamı olabileceğini, dolayısıyla çizgilerin gökbilimsel bir amacı olmadığını gösteriyordu.
1940’ların sonlarında Nazca çizgileri ile uzaylılar arasında bir çeşit bağlantı noktası olduğu iddia edildi. Bu iddianın en önemli destekçisi İsviçreli yazar Erich von Daniken’dir. 1968’de yayınlanan, en çok satanlar listesinin zirvesine çıkan kitabı Tanrıların Arabaları’nda Daniken, Nazca çizgilerinin uzay gemileri için iniş pisti olduğunu savunmuştur.
Şu anda en mantıklı görünen ihtimal, bu çizgilerin törenlerle ilgili bir amaç doğrultusunda yapılmış olduğudur. Bu iddiaya göre, bu çizgiler törenlerde su elde etmeyle bağlantılı kutsal yollardı. İngiliz kaşif ve film yapımcısı Tony Morrison, çizgilerin dini bir yol olduğunu savunan kuramla ilgili bir fikir ortaya attı. Morrison Nazca çizgilerinin, Şamanların “ruhani yolculuk yürüyüşleri” olarak tanımlayabileceğimiz bu geleneklerin devasa uyarlamalarını temsil ettiğini düşünüyor.
Gördüğünüz gibi, bu çizgileri Nazca halkının yaptığı kesin kabul edilse de, onları neden yaptıkları konusunda pek çok anlaşmazlık var. Ayrıca bu çizgiler farklı zamanlarda ve farklı amaçlar için de yapılmış olabilir.
Ancak kesin olan şu ki, Nazca çizgileri, eski insanların, ilkel teknolojilerine rağmen, uçakları, vinçleri, elektrikli matkapları ve diğer gelişmiş makineleri olan modern insanları hala hayrete düşüren şeyleri nasıl yapabildiklerini bizlere göstermektedir.
Yazımızın devamında sizi başka bir bölgeye götürelim. Truva Atı Gerçek miydi? Kayıp Şehrin Efsanesini Öğrenelim
Kaynaklar ve ileri okumalar:
- The Perplexing Nazca Lines: Sacred Roads, Spirit Animals, or Water Sources? yayınlanma tarihi: 22 Nisan 2020; Bağlantı: https://www.ancient-origins.net/
- Nazca Lines; Bağlantı: https://www.worldhistory.org/article/665/nazca-lines/
YolveMacera