Seksen dört milyon yıl önce, Hindistan Asya’dan uçsuz bucaksız Tethis Okyanusu ile ayrılmıştı. Bin yıl boyunca, Hint Plakası yılda yaklaşık 100 mm hız ile kuzeye doğru ilerledi. 55 milyon yıl önce Asya Plakasına çarptı. Bu sayede de hızı yarı yarıya azaldı. Ancak bu çarpışma dünyanın en yüksek sıradağlarını yani Himalayalar’ı yarattı.
Aslında bu kıtanın hareketi hala durmadı. Bu nedenle Everest Dağı her yıl yükselmeye devam ediyor. 7.000 metreyi aşan 50’den fazla dağı ve dünyanın en yüksek 14 zirvesinden 10’unu barındıran bu sıradağlar, kâşiflere yeteneklerini sergilemeleri için birçok imkân sunuyor. Burası ayrıca Antarktika ve Arktik’ten sonra dünyanın en büyük kar ve buz deposu olarak da biliniyor.
Himalayalar Tam Olarak Nerededir?
Himalaya sıradağları Büyük Himalayalar, Küçük Himalayalar ve Dış Himalayalar olarak adlandırılan üç paralel sıradağdan oluşuyor. Bu sıradağların en yükseği ise deniz seviyesinden 8.848 metrede bulunan Everest Dağı olarak biliniyor.
Himalayalar Güney Asya’da bulunur. Yaklaşık 2.400 kilometre uzunluğa sahip bu dağ silsilesi ve Hindistan, Pakistan, Afganistan, Çin (Tibet), Butan ve Nepal ülkelerinden geçer. Himalayalar Nepal’in yaklaşık %75’ini kaplar. Bu nedenle çoğu dağcının hayalini Nepal’e gitmek süsler.
Bu geniş alanda elbette büyük bir biyolojik çeşitlilik de söz konusudur. Bulgular bölgede yaşamın 7.400 ila 12.600 yıl önce başladığını göstermektedir. Himalayalar’ın yüksek rakımlı kesimlerinde yaşamak kolay olmasa da o tarihlerde bölgenin daha nemli olması muhtemelen bunu mümkün kılmıştı.
Himalayalar’da Yaşam Nasıldır?
Himalayalar biyolojik çeşitlilik açısından zengindir. Bazı dağların eteklerinde tropikal iklim görülürken en yüksek noktalarda asla erimeyen kar ve buzlar vardır. Himalaya nehirleri, Asya’nın kritik su kaynaklarıdır. Alplerdeki otlaklar ve karla beslenen buzullar, binlerce kilometre boyunca insanların yaşamlarına güç sağlar.
Sınırlı kaynaklar nedeniyle Himalayalar’da başlıca faaliyet hayvancılıktır. Ardından ormancılık, ticaret ve turizm gelir. Dağlarda 50 milyon, zeminde ise 450 milyon insan yaşar. Bu insanlar “teraslama” yöntemini kullanarak dağ yamacında basamaklar oluşturuyor ve bu düz alanları tarım yapmak için kullanır.
Himalaya Dağları’nda ve dağların eteklerinde yaşayan birçok halk, doğayı tüm canlıların koruyucusu ve kaynağı olarak görür. Sonucunda zorlu ortamlarda yaşayan bu insanlar yaşamlarını sürdürmek için doğaya bağımlıdır. Bu nedenle de ona büyük saygı duyarlar.
Ancak, son araştırmalara göre, dünyanın her yerinden insanlar için popüler bir destinasyon olan Himalayalar, su krizi açısından yüksek risk altında. Bölgedeki yeraltı suyu seviyesi kritik bir aşamaya geldi. Bunun nedeni de elbette küresel iklim değişikliği.
Himalayalar’a Nasıl Ve Ne Zaman Gidilir?
Himalaya Dağları’nın iklimi temelde yaz ve kış olarak ikiye ayrılır. Güney tarafında yazın ortalama sıcaklık 20°C civarında iken kışın ortalama sıcaklık sadece 18°C olur. Rakım arttıkça Himalayaların sıcaklığı giderek azalır. 5000 metrenin üzerinde ise sıcaklık tüm yıl boyunca donma noktasının altında olur. Bu nedenle Himalaya bölgelerini ziyaret etmek için en iyi zaman:
- Tibet’i ziyaret ederken: Nisan-Ekim
- Nepal’i ziyaret ederken: Şubat – Nisan ve Ekim – Kasım
- Butan’ı ziyaret ederken: Ekim – Aralık
- Hindistan’ı ziyaret ederken: Ekim-Mart’tır.
Uzun yıllar boyunca Himalayalara ulaşmanın tek yolu patika yollardı. Ancak günümüzde insanları bölgedeki dağ eteklerine yakınlaştıran karayolları var. Ancak bazı yollar sadece dört çekişli araçlarla aşılabilir.
Himalayalar’da biri Katmandu’da, diğeri Srinagar’da olmak üzere iki büyük uçak pisti bulunur. Katmandu’daki havaalanı uluslararası ve bölgesel uçuşlarda kullanılır. Nepal’de ve diğer yakın ülkelerde ise küçük uçaklar için inşa edilmiş yerel pistler vardır. Hem hava hem de kara ulaşımındaki gelişmeler Himalayalar’da turizmin büyümesini kolaylaştırmıştır.
Himalayalar’a yılda 700.000’den fazla turist geliyor. 1990’lı yıllardan bu yana turizmde yaşanan %60’lık artış, yerli halka yeni iş imkânları sağladı ama kirlilik ve ormansızlaşma nedeniyle çevreyi olumsuz etkiliyor. Bölgedeki ekosistemin dengesini koruması gezegenimizin genel sağlığı açısından büyük önem taşıyor.
Kaynaklar ve ileri okumalar:
- How Did The Himalayas Form?; Yayınlanma tarihi: 16 Haziran 2022; Bağlantı: https://www.scienceabc.com
- Himalayan Mountain Range. Bağlantı: https://www.indianetzone.com/2/the_himalayas.htm
YolveMacera
