Christiania veya resmî adıyla Özgürşehir Christiania, Danimarka’nın başkenti Kopenhag’ın Christianshavn ilçesinde bulunan özerkliğini ilan etmiş 34 hektar alan kaplayan bir mahalledir. Anayasasında da belirtildiği gibi burada sizin özgürlüğünüz başkasının özgürlüğünü engellemedikçe herkes istediğini yapmakta özgürdür.
Yaklaşık bin sakinden oluşan bu ayrılıkçı eyalet kendi para birimine (Løn madeni parası yaklaşık elli dükkanda kullanılabilir), yasalara, hükümete ve değerlere sahiptir. Kasabaya ilk girdiğinizde “Şuan Avrupa Birliği topraklarına veda ediyorsunuz” yazan bir tabelayla karşılaşırsınız. Ayrıca Christiania, Kopenhag’ın en büyük ikinci turistik cazibe merkezidir. Her yıl yaklaşık 500 bin turisti burayı ziyaret etmektedir.
Christiania Kasabası Nasıl Kuruldu?
26 Eylül 1971 tarihinde ellerinde gitarlarıyla Kopenhag’ın merkezinde terk edilmiş askeriyeye ait bir binayı evlerine dönüştüren hippi grubu, söz konusu bölgeye “özgür şehir Christiania” adını vererek (Danca: Fristade) yepyeni bir akım başlattı. Danimarka hükümeti de bunu bir “sosyal deney” olarak kabul etti. Sonucunda topluluk Freetown Christiania adı altında kendi kendini yöneten bir hippi komünü kurdu.
Yıllar geçtikçe, sosyal deney, devlet kontrolünü reddetmesine rağmen, şehrin geri kalanıyla tahammül edilebilir bir uyum içinde yaşayan kendi kendine yeten bir topluma dönüştü. 1975’te nüfus yaklaşık 900’e ulaştı ve şehrin geri kalanının aksine, o zamandan beri neredeyse hiç büyümedi.
Zaman içinde, Kopenhag’daki bu semt, kimilerine göre serseri ve uyuşturucu kullananların şehirdeki merkezi; kimilerine göre ise barış, sevgi, sanat etkinliklerinin, farklı düşünen özgür bireylerin kalesi haline geldi.
Kasabada Yaşam Nasıl Devam Ediyor?
Göçmenler, bohemler ve hippiler ülkesi olan Christiania’da herkes kendi elektriğini üretebiliyor, barışı ve iç huzuru arayanların yoga ve meditasyon yapabilmeleri için büyük merkezler bulunuyor. Göl kenarına kurulu bölgenin televizyon kanalı, radyo istasyonu, bisiklet dükkanları, konser salonu, amfi tiyatrosu, kadın demirciler dükkanı gibi işletmeleri de mevcut. Köy halkı geçiminin bir bölümünü buradan sağlıyor.
1971 yılından bu yana bölgede tek bir ağaç kesilmemiş. Buradaki insanların hepsi gündüz üretime katılıp akşam müzik eşliğinde hep beraber eğleniyorlar. Christiania’ya dünyanın dört bir yanından müzisyenler ve sanatçılar geliyor.
Christiania’da yaşayanlar ve işletmeler kendi kendini yöneten 14 bölgeye bölünmüş. Tüm kararlar doğrudan, konsensüs demokrasisine göre veriliyor, yani herkesin kararlarlarda anlaşması lazım. Bu yavaş ve meşakkatli bir karar alma sürecine yol açabilse de, aynı zamanda devletle varoluşsal mücadelelerinde, topluluğu birleşik bir bütün olarak tutmakta anahtar bir faktör.
Christiania’da esrar gibi kimyasal olmayan uyuşturucuların kullanımı serbest. Esrar satışı özellikle “Pusher Street” olarak bilinen sokakta yapılıyor. Danimarka’da uyuşturucu yasal olmasa da bölge Danimarka’dan bağımsız olduğu ve Danimarka’nın yasalarına uymak zorunda olmadığı için bu konuda da istedikleri gibi bir kural belirleyebilmişler.
Burada yaşayan insanların felsefesinde yeni bir eşya ya da kıyafeti yeni almak yerine, ikinci el pazarına yönelmek, bozulan ya da yırtılan ürünleri tamir etmek ve en önemlisi de elinde olanı paylaşmak var.
Christiania şimdi, çoğu renkli duvar resimleriyle kaplı evlerin, kafelerin, sanat galerilerinin ve atölyelerin parlak bir karışımı biçiminde. Bölgede koşmak paniğe sebep olduğu için yasak. Ayrıca esrar bitkisinin parayla satılması ya da fotoğraf çekilmesi de yasal değil. Semtte tek tük otomobillere rastlansa da en çok kullanılan ulaşım aracı bisiklet.
Günümüzde Christiania Ne Durumda?
Kasaba kendi başarısının kurbanı oldu. Kitlesel turizm sonucunda bazı bölge sakinleri, artan fiyatlardan kaçmak için kırk yıllık ikametten sonra komünü terk etmeyi seçti. Bu günlerde burada yaşamak çok pahalı. Bölgenin artan popülerliği, Küçük Deniz Kızı heykelinin yanında mutlaka görülmesi gereken bir cazibe merkezi olarak tanıtılması bir yerde bu rüyanın sonunu getirdi. Kiralar kısa sürede 300 dolardan 1300 dolara fırladı. Bu da burayı ziyaret etmenin bile pahalı bir tecrübe olacağının bir kanıtı.
Tüm hatalarına ve çelişkilerine rağmen, Christiania’nın hayatta kalması önemlidir. Bu kaçış bölgesinin mükemmel olduğu iddia edilmemeli ancak bir ütopyayı gerçekleştiremedikleri için de mahkum edilmemelidir. Bu sosyal deney sonuçta hala devam etmektedir ve neye dönüşecekleri henüz bilinmemektedir.
Christiania’ya ulaşım metroyla ya da bisiklet ile sağlanıyor. Bölge ile Christianshavn’daki metro istasyonu ile arasındaki uzaklık 6 dakikalık yürüme mesafesinde. Ayrıca şehir merkezinden her 10 dakikada bir kalkan ve tam kapısının önünde duran otobüslerle de ulaşımınızı sağlayabiliyorsunuz.
Göz Atmak İsterseniz
- Rusya’nın Gözlerden Uzak Kapalı Şehri: Zheleznogorsk
- Her şeyden Vazgeçip Yolu Seçenler; Backpackerlar
- Playa Del Amor: Dünyanın Tek Saklı Kumsalı
- Schengen: Seyahatin Tarihini Değiştiren Köy
Kaynaklar ve ileri okumalar:
What happened to Christiania’s dream of becoming Denmark’s hippie paradise?; yayınlanma tarihi: 10 Ağustos 2019; Bağlantı: https://edition.cnn.com/
YolveMacera
