Avrupa’nın dört bir yanına dağılmış Roma İmparatorluğu’nun birçok etkileyici kalıntısı vardır. Ancak tüm bunların arasında Hadrian Duvarı bir adım öe çıkmaktadır.
Roma İmparatorluğu’nun tüm sınırları arasında en ünlüsü olan Hadrian Duvarı 1987’de Dünya Mirası Alanları arasına girdi. Bunun sonucunda da bugün bu bölge turistlerin en çok ilgi gösterdiği yerlerden birisi haline geldi. Hadrian Duvarı’nın yapılış amacını ve önemini kavramak için şaşırtıcı tarihine göz atmak yeterlidir.
Hadrian Duvarı Nerede, Kim Tarafından Yapılmıştı?
Romalılar, antik Britanya’yı bilinen dünyanın ucundaki gizemli bir ada olarak görmüşlerdi. Julius Caesar, MÖ 55-54’te bir seferinde kıyılarına ulaşmak için bir girişimde bulunsa da Romalılar MS 43 yazına kadar adayı başarılı bir şekilde işgal etmeyi başaramadılar.
Sonunda İmparator Claudius general Aulus Plautius’u ve yaklaşık 24.000 askeri İngiltere’ye gönderdi ve MS 79’da şu anda Galler ve güney İngiltere’yi oluşturan bölgenin kontrolünü ele geçirdiler. Bununla birlikte, şu anda kuzey İngiltere olarak bildiğimiz yerde Kelt savaşçılarının şiddetli direnişiyle karşılaştılar.
Romalılar, günümüzde İskoçya olarak bilinen bölgenin büyüyen imparatorluklarının bir parçası olmasını umutsuzca istiyorlardı. Ancak Kaledonyalılar olarak bilinen İskoç savaşçılar buna izin vermeyeceklerdi. Sonunda Julius Agricola önderliğindeki Romalı askerler Kaledonyalıları MS 81’de yendiler.
Devamında da İskoçya’nın en azından bir bölümünü kontrolü altına aldılar. Ancak sonraki on yıllar boyunca Kaledonyalılar, imparatorluğun kuzey karakoluna çok sayıda saldırı düzenleyerek sorun çıkarmaya devam ettiler.
MS 117’de İmparator Hadrian iktidara geldiğinde, Romalılar artık topraklarını genişletmeye çalışmıyorlardı. Bunun yerine, sahip olduklarını Kaledonyalılardan ve diğerlerinden korumak istediler. Hadrian’ın emriyle, Britanya’nın Romalı valileri, Britanya’nın kontrol ettikleri bölümünü saldırılardan korumak için daha sonra imparatorun adını alacak olan duvarı inşa etmeye başladılar.
Bu duvar, İmparatorluğun başka hiçbir yerinde olmayan fiziksel, yapay bir sınır oluşturdu. Duvar’ın birincil aşamasının tamamlanması dört yıldan fazla sürdü ve binlerce insanı içeren muazzam bir projeydi. Akademisyenler, duvarın göçü ve Roma topraklarına girip çıkmayı kısıtlama aracı olarak da hizmet etmiş olabileceğine inanıyor.
Hadrian Duvarı Yapım Süreci
Hadrian Duvarı yaklaşık 300 yıl Roma İmparatorluğu topraklarının kuzeybatı sınırı oldu. Duvar, günümüzün kuzey İngiltere’sinde bulunuyordu. En uzun bölümü 118 kilometre kadardır ve bu bölüm İrlanda Denizi’nin batısındaki Kuzey Denizi ile Newcastle yakınındaki Tyne Nehri arasında yer alıyordu.
Duvarın tamamlanması en az 6 yıl sürdü. Doğu ucundan başlanan duvarı Romalı lejyonerler inşa ettiler. Tarihçiler, orijinal planın geniş, derin bir hendekle çevrili taş veya çim duvar inşa etmek olduğuna inanır. Duvarın her kilometresinde korunaklı bir kapı olacak ve her kapının arasında iki gözlem kulesi bulunacaktı.
Duvarın kendisi taş bloklardan inşa edilmişti, ancak boyutları yol boyunca değişiyordu. Doğu bölümü yaklaşık 3 metre genişliğinde ve 4,2 metre yüksekliğindeydi, ancak batı bölümü 6 metre genişliğinde ve 4,2 metre yüksekliğindeydi. Sur’un hem doğu hem de batı yönündeki son 6 kilometresi en son inşa edildi. Burada genişlik sadece 2,5 metreye düşürüldü.
İkinci Bir Duvar: Antoninus Duvarı
İlginç bir şekilde, Hadrian’ın halefi İmparator Antoninus Pius’un (MS 138-161) hükümdarlığı sırasında daha kuzeyde başka bir duvar inşa edildi. Antoninus Duvarı çimden yapılmıştı ve öncekinden daha fazla kaleye sahip olmasına rağmen kabaca Hadrian Duvarı’nın yarısı uzunluğundaydı.
Bu yeni duvarın inşa edilmesinin kesin nedeni bilinmiyor, ancak bazı tarihçiler bunun Hadrian Duvarı’nın etkili bir savunma bariyeri olarak başarısızlığına işaret ettiğine inanıyor. Kendisinden önceki imparatorlar gibi, Antoninus da kuzey kabilelerini hiçbir zaman gerçek anlamda yenemedi ve Antoninus Duvarı’nın inşası da nihayetinde terk edildi.
Günümüzde Hadrian Duvarı’nın bir kısmının ayakta kalması, büyük ölçüde Newcastle şehir yönetiminde bir yetkili ve bir antik eser bilgini olan John Clayton’ın 19. yüzyıldaki çalışmaları sayesinde mümkün olmuştur.
Clayton, bölge çiftçilerinin evler ve/veya yollar inşa etmek için orijinal duvardaki taşları kaldırmasını önlemek adına çevredeki arazileri satın almıştı. Sonrasında da satın aldığı yerlere çiftlikler kurdu ve bu çiftliklerden elde ettiği gelirle Hadrian Duvarı’nın restorasyon çalışmasını finanse etti.
Arazinin büyük kısmı Clayton’ın 1890’daki ölümünden sonra kaybedilmiş olsa da, tarihi eser koruma kuruluşu Birleşik Krallık Ulusal Vakfı 20. yüzyılda bölgeyi parça parça yeniden satın aldı.
Hadrian Duvarı yürüyüşü popüler bir turistik etkinlik olmaya devam ediyor. Alanda duvarın tarihi önemini anlatan bir ziyaretçi merkezi de var. Keşfetmeniz dileğimizle. Ayrıca göz atmak isterseniz: La Sagrada Familia: Barselona’daki Bu Başyapıt Neden Bir Türlü Tamamlanamadı?
Kaynaklar ve ileri okumalar
- Hadrian’s Wall. Yayınlanma tarihi: 18 Ocak 2018; Bağlantı: https://www.history.com
- Breeze, David J.. “Hadrian’s Wall”. Encyclopedia Britannica, 17 Jun. 2024, https://www.britannica.com/topic/Hadrians-Wall. Accessed 14 July 2024.
YolveMacera
