Bitkilerden on kat daha fazla mantar türü olduğunu, ağaçlık bir alanda attığınız her adımda kilometrelerce yayılmış ipliksi yapıdaki mantarları ezdiğinizi veya aldınız her nefeste yaklaşık on mantar sporunu soluduğunuzu biliyor muydunuz? Cevabınız hayır ise yalnız değilsiniz.
Mantarlar, tüm canlı varlıkların mikrobiyomlarında ve hatta atmosferde dahi mevcuttur. Bununla birlikte esasen; orman ve çayır ekosisteminin sürdürülmesinin, besinlerin geri dönüşümünün ve karbon tutulumunun ayrılmaz bir parçası oldukları toprakta ve bitkilerde bulunurlar. Mantarlar hakkında bilmeniz gereken başka ilginç bilgiler de vardır.
1- Bir Bitkiye Baktığınızda Aynı Zamanda Mantara da Bakıyorsunuz
Dünya üzerindeki bitkilerin çoğu mantarlar ile çok özel, yakın bir ilişki halinde. Bazen mantarlar doğrudan bitki köklerine yapışır, bazen de köklerin dışını saracak şekilde bir dış kılıf oluşturur. Bu biçimde mantarlar büyümek için ihtiyaç duydukları şekeri bitkiden sağlar ve karşılığında su ve mineralleri bitkiye geri verirler. Yani evinizde bir daha kökleri beyaz tüylerle kaplanmış bir bitki görürseniz sakın bozuldu diye üzülmeyin. Bu tüycükler bitkinizin yararınadır. Daha iyi bir bitki ve daha iyi bir mantar ve sağlıklı toprak demektir. Bu ilişki olmadan bitkiler gelişemez.
2- Mantarların Gizemi Sporlarında
.Mantarların gizemi aslında onların sporlarında yatmakta. Bir mantarın tek amacı soyunu devam ettirmek ve bunun için sürekli olarak spor üretmek yani bir nevi hayatta kalmak. Bundan sonra bir mantara yaklaştığınızda üzerinize binlerce sporun püskürtüldüğünü ve sizin de bir taşıyıcı görevi üstlenerek bu sporları başka yerlere götürdüğünüzü unutmayın…
3- Teknolojik Gelişmeler “Mantar Gibi” Türüyor.
Mantarlar, ürün tasarım ve yapı bileşenlerinde çevresel olarak sürdürülebilir malzemeler olma potansiyeline sahip. Bu potansiyel,mantarların, miselyum adı verilen, ince ipliksi ağlardan oluşmuş bitkisel kısmının, arzu edilen şekilde ve boyutta yetiştirilip bir fırında çömlek gibi pişirilebilmesinden kaynaklanıyor. Neticede yapısal bütünlüğü olan, sağlam ve hafif, aynı zamanda da arzu edildiği şekilde yumuşak veya sert olabilecek bir malzeme ortaya çıkıyor.
Mantarlardan bugüne kadar tuğla, sunta, elektrik devresi kartı, ateşe dayanıklı izolasyon malzemesi ve vazo, sandalye, abajur gibi ev eşyaları ve hatta sandalet yapıldı.
4- Bazı Mantarlar Bizden Korunuyor Gibi Gözüküyor
Bazı mantarların zehirli olduğunu biliyoruz, ama neden zehirlidirler? Aslında mantarların bazıları sadece biz insanlar için zehirli. Bir sümüklüböcek veya tırtıl içinse son derece lezzetli yemekler. Mantarlar biz insanlara karşı bir tutum almış gibi, nedeni bilinmez…
5- Sağlıklı Toprak Mantarlar Sayesinde Oluşuyor
Mantarlar organik atıkları, odunları, yaprakları ayrıştırarak geri dönüştürürler ve adına Saprotrof denilen bu süreç doğal yaşam için çok önemlidir. Biz buna kısaca çürüme diyoruz bu arada ve bu geri dönüşüm süreci sağlıklı toprak oluşmasında anahtar aslında.
6- Kirlilik İle Mücadele de Kilit İsim
Karbon bazlı herhangi bir ürün, mantarlar için besin kaynağı olabilir. Mantarlar, doğal malzemelerle birlikte evrimleştikleri için bu malzemeleri bileşenlerine nasıl ayıracaklarını bilirler. Şimdi de bunu plastiklerde nasıl yapacaklarını öğreniyorlar. Araştırmacılar, son birkaç yılda, poliüretanı haftalar içerisinde bileşenlerine ayıran bir toprak mantarı ve benzer niteliklere sahip başka türler keşfettiler.
Bir daha yolunuz ormanlara düştüğünde, toprağa daha dikkatli bakın. Gizemli bir yaşam oralarda bir yerlerde mucizeler yaratmaya devam ediyor…
Sibel Çağlar
YolveMacera
